Nghiên cứu tạo giống cây ăn quả kháng bệnh virus phổ rộng bằng chuyển gen đa đoạn - MS: KC.04.03/06-10.
Các loại bệnh virus trên cây đu đủ và cây ăn quả có múi là một trong những nguyên nhân chính ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng, do vậy hạn chế sự tăng trưởng về diện tích và sản lượng. Cho đến nay chưa có một loại thuốc bảo vệ thực vật nào có khả năng chống lại bệnh do virus gây ra, có nhiều biện pháp khác nhau đang được sử dụng để kiểm soát bệnh virus trên cây trồng tuy vậy mỗi biện pháp đều có những hạn chế nhất định.
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
RNAi (RNA interference)
được xem là một trong những kỹ thuật đem lại nhiều kết quả khả quan và bắt đầu
được ứng dụng rộng rãi trong việc tạo ra các giống cây trồng chuyển gen kháng
bệnh virus. Tuy vậy, phương pháp này cũng có một số hạn chế nhất định mà một
trong số đó là tính kháng của cây chuyển gen đối với một dòng virus phụ thuộc
vào độ tương đồng của vật liệu gen được sử dụng để chuyển vào cây và trình tự
gen tương ứng của virus đó. Để khắc phục nhược điểm này nhiều phòng thí nghiệm
trên thế giới đang tiến hành nghiên cứu theo hướng tạo ra các gen nhân tạo được
ghép lại bằng nhiều đoạn gen của các dòng virus khác nhau. Cây chuyển gen các
cấu trúc gen đa đoạn sẽ có phổ kháng bệnh rộng hơn cây chỉ được chuyển gen
nguyên bản của một dòng virus.
Xuất phát từ đòi hỏi của
thực tế sản xuất ở Việt Nam
cần thiết phải có các giống cây đu đủ và cam quýt kháng bệnh và khả năng của
công nghệ RNAi trong tạo giống cây kháng bệnh virus, TS. Chu Hoàng Hà và các cá
nhân tham gia đã nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu tạo giống cây ăn quả kháng
bệnh virus phổ rộng bằng chuyển gen đa đoạn” với các mục tiêu chính là:
tạo được cây đu đủ chuyển gen kháng bệnh đốm vòng và tạo được cây cam quýt
kháng bệnh tàn lụi.
Kết quả đạt được của đề
tài:
- Đã tách dòng và xác định
trình tự thành công các đoạn gen CP, Nib của PRSV; CP, CPm và RDRP của CTV.
- Hoàn thiện quy trình
đánh giá cây chuyển gen kháng virus trong phòng thí nghiệm và ngoài nhà lưới.
- Tạo ra các dòng cây
chuyển gen có triển vọng để phát triển thành giống.
Có thể tìm đọc toàn bộ Báo cáo KQNC Đề tài (số lưu trữ: 8113/2010) tại
Cục Thông tin KH&CN Quốc gia (http://db.vista.gov.vn).