Sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong khuyến nông phân bón: kinh nghiệm từ phần mềm quản lý dinh dưỡng cho cây lúa
Nghiên cứu ứng dụng phần mềm quản lý dinh dưỡng cho cây lúa được thực hiện bởi Roland J. Buresh, Rowena Castillo và Marco van den Berg tại Philippins.
Nông dân ở các nước Châu Á
nói chung nhận ra được tầm quan trọng của phân bón trong việc cung cấp các chất
dinh dưỡng cần thiết cho cây để duy trì năng suất cao, nhưng thông thường họ
bón phân không đúng lúc, và cũng không đúng lượng thích hợp để đạt lợi nhuận
cao. Hệ thống khuyến nông từ lâu đã cố gắng cung cấp cho nông dân các khuyến
cáo bón phân một cách chính xác, nhưng điều này đang gặp phải thử thách lớn, vì
nhu cầu phân bón của cây trồng thay đổi theo thời tiết, mùa vụ, nguồn nước, và
tập quán canh tác của nông dân, bên cạnh các yếu tố về đất đai. Khuyến cáo phân
bón hiện nay không thể đề cập hết các thông số giữa các thửa ruộng và các yếu tố
ảnh hưởng đến nhu cầu phân bón của cây lúa ở các thửa ruộng đó. Vì thế nông dân
tiếp tục bón phân với liều lượng và thời gian không đáp ứng đúng theo nhu cầu của
cây. Muốn cải thiện hơn nữa năng suất và lợi nhuận từ việc bón phân đòi hỏi phải
tiếp cận 'nông nghiệp chính xác' một cách hợp lý trong đó việc sử dụng phân bón
theo nhu cầu của cây cho từng khu vực cụ thể là cần thiết phải đặt ra.
Tiến bộ mới trong công nghệ thông tin, truyền thông (ICT) và điện thoại
di động cung cấp cho nông dân sản xuất nhỏ nhiều thông tin và sản phẩm dịch vụ
sản xuất nông nghiệp. Viện lúa Quốc tế (IRRI) đã sử dụng cơ hội này để phát triển
các ứng dụng (Apps) trên máy tính cá nhân và điện thoại di động. Phần mềm Quản
lý dinh dưỡng cho cây lúa, chuyển từ hướng dẫn bón phân theo vùng chuyên biệt
(SSNM) sang hướng dẫn bón phân theo nhu cầu của từng nông hộ.
Phiên bản quốc gia về Phần mềm Quản lý dinh dưỡng cho cây lúa đã được
chạy thử nghiệm và phát hành tại Philippines, Indonesia và Bangladesh. Những
Apps riêng biệt không còn cần thiết cho máy tính cá nhân và hệ điều hành riêng
của điện thoại thế hệ mới nữa. Thông qua việc sử dụng các tiến bộ mới trong
lĩnh vực CNTT gần đây, mỗi ứng dụng (App) phần mềm quản lý dinh dưỡng sẽ hoạt động
bình thường trên máy tính và điện thoại thế hệ mới với hệ điều hành chính, bao
gồm cả Android và iOS (Apple).
Phần mềm Quản lý dinh dưỡng được thiết kế cho cán bộ khuyến nông trong
hệ thống khuyến nông quốc gia và cho cả các tổ chức tư nhân sử dụng. Cán bộ
khuyến nông sử dụng các App này để thu thập thông tin từ nông dân và sau đó
cung cấp cho nông dân bản hướng dẫn về bón phân cụ thể theo từng địa phương, giống
lúa, năng suất và các điều kiện canh tác của họ.
Phần mềm Quản lý dinh dưỡng được chia thành ba phần: Một “giao diện” nhỏ
được tải về máy tính hoặc điện thoại di động của cán bộ khuyến nông để phỏng vấn
nông dân, một “mô hình” tính toán và đưa ra bản hướng dẫn
bón phân cho nông dân, và một “bản khuyến cáo” hướng dẫn bón phân cung cấp cho
nông dân bằng một bản in hoặc một tin nhắn (SMS). Cán bộ khuyến nông thực hiện
cuộc phỏng vấn với nông dân khoảng 10 phút 'off-line' (không kết nối Internet
hoặc điện thoại). Sau phỏng vấn, các thông tin thu thập sẽ truyền qua Internet
về “mô hình”, nằm trên máy chủ của cơ sở dữ liệu. Bản hướng dẫn sử dụng phân
bón sẽ được truyền trở lại ngay trên máy tính hoặc điện thoại thông minh của
cán bộ khuyến nông. Bản hướng dẫn này cũng có thể truyền trực tiếp cho nông dân
bằng tin nhắn SMS.
Sử dụng ICT để tính toán và hướng dẫn bón phân theo yêu cầu của từng
nông hộ có thể nâng cao khả năng khuyến nông và thúc đẩy ứng dụng các công nghệ
mới. Việc mở rộng ứng dụng khuyến cáo bón phân này cho nông dân đòi hỏi cán bộ
khuyến nông chuyên nghiệp phải tiếp xúc trực tiếp với nông dân.
KY HT Nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng phân bón ở Việt Nam năm 2013.