PV: Đồng chí cho biết, mục đích, nội dung, quy mô của Hội nghị toàn quốc về quản lý sở hữu trí tuệ lần này?

Giám đốc Sở KH và CN tỉnh Bạc Liêu Huỳnh Minh Hoàng: Có thể khẳng định: Sở hữu trí tuệ (SHTT) ngày càng đóng vai trò hết sức quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội, nhất là trong xu thế hội nhập sâu và toàn diện như hiện nay.

Tạo dựng được một hệ thống bảo hộ SHTT mạnh và hoàn thiện đó là một nhân tố không thể thiếu trong chiến lược phát triển kinh tế dài hạn của bất kỳ quốc gia nào. Nó cũng đồng thời là một đòi hỏi bắt buộc trong quá trình hội nhập kinh tế. Một trong những hoạt động góp phần tạo dựng, đăng ký, khai thác, quản lý, phát triển và bảo vệ quyền SHTT là hoạt động quản lý Nhà nước. Để hoạt động này ngày càng có hiệu quả và phát huy tốt vai trò thì khâu tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm và định hướng phát triển trong thời gian tới là việc làm hết sức cần thiết.

Mục đích của Hội nghị lần này là tổng kết các hoạt động quản lý nhà nước về SHTT trên toàn quốc trong năm qua và định hướng phát triển trong thời gian tới, đồng thời thúc đẩy hoạt động đổi mới, tăng cường khai thác quyền sở hữu trí tuệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội khi Việt Nam ngày càng hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới.

Các hoạt động bên lề Hội nghị này còn có Hội thảo "Sở hữu trí tuệ với sự phát triển kinh tế - xã hội khu vực ĐBSCL", giúp cung cấp các thông tin, kiến thức, kinh nghiệm thật sự hữu ích cho các đại biểu, góp phần triển khai có hiệu quả cơ chế bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ và thương mại hóa các kết quả nghiên cứu của các viện, trường, thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động nghiên cứu sáng tạo, ứng dụng KH và CN phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam trong thời gian tới...

Hội nghị được tổ chức lần này ở Bạc Liêu mang tính thường niên và có quy mô cấp quốc gia, có sự tham gia của nhiều đồng chí lãnh đạo các Sở KH và CN và cán bộ chuyên trách về SHTT, đại diện các đơn vị trong Bộ KH và CN và một số đơn vị hỗ trợ, tư vấn, dịch vụ đại diện SHTT, các DN, các nhà tài trợ và các cơ quan thông tấn báo chí, với hơn 300 đại biểu từ mọi miền đất nước đến tham dự .

PV: Những vấn đề trọng tâm, "điểm nhấn" của Hội nghị lần này cần được quan tâm giải quyết, tháo gỡ những hạn chế, vướng mắc về hoạt động sở hữu trí tuệ của cả nước nói chung trong thời gian qua như thế nào, thưa đồng chí?

Giám đốc Sở KH và CN tỉnh Bạc Liêu Huỳnh Minh Hoàng: Hiện, cùng với Bộ luật Dân sự 2005, Luật Sở hữu trí tuệ 2006, Chính phủ đã ban hành một số văn bản hướng dẫn chi tiết về các quyền và thực thi quyền SHTT ở Việt Nam. Các nghị định, pháp luật SHTT nước ta đã tiệm cận dần đến các nguyên tắc và quy định của WTO, WIPO... Đây là một trong những điểm sáng mà Việt Nam vẫn luôn tự hào. Tuy nhiên, so với hệ thống bảo hộ của các nước phát triển thì hệ thống thực thi SHTT Việt Nam hiện nay vẫn còn những bất cập qua một số điểm chính sau: Thứ nhất, quy định của pháp luật về các biện pháp thực thi quyền SHTT còn nhiều bất cập và thiếu tính thực tế.

Trên thực tế, khái niệm "Thế nào là thực thi quyền SHTT" chỉ tồn tại trong các nghiên cứu khoa học, báo cáo,... mà những tài liệu này thì tính phổ cập lại quá thấp. Không có một khái niệm, dù là khái niệm chung nhất "Thế nào là thực thi quyền SHTT". Điều này dễ dẫn đến tình trạng là đang tồn tại một số quan điểm khác nhau về "Thực thi quyền SHTT" của các cán bộ nhà nước, hoặc chính doanh nghiệp.

Hai là, hệ thống cán bộ thực thi quyền SHTT còn mỏng và tồn tại nhiều điểm yếu về chuyên môn và nhận thức. Lâu nay chúng ta vẫn quen chỉ sử dụng luật "trong nước" trong khi các quan hệ thương mại, dân sự có yếu tố nước ngoài sẽ gia tăng nhanh chóng, đòi hỏi các cơ quan chức năng phải trang bị những kiến thức về pháp luật quốc tế. Hai điểm bất cập trên đây chính là những nguyên nhân chủ yếu của tình trạng vi phạm quyền SHTT ở Việt Nam mà không được xử lý kịp thời hiện nay. Đây cũng là rào cản ngăn Việt Nam hoàn thành mục tiêu lịch sử đã được Đảng và Nhà nước ta xác định: Hội nhập và phát triển.

Trong bối cảnh hiện nay, việc áp dụng chính xác luật, việc dẫn chiếu pháp luật, sử dụng thành thạo quy phạm xung đột pháp luật... là rất quan trọng đối với cả nhà nước và doanh nghiệp. Vì vậy, những vấn đề trọng tâm, "điểm nhấn" của hội nghị lần này hướng tới nhằm mục đích tháo gỡ chính là những bất cập kể trên.

PV: Nhân dịp Hội nghị toàn quốc về quản lý sở hữu trí tuệ được tổ chức tại địa phương, đề nghị đồng chí cho biết, những cái "được" và chưa "được" trong lĩnh vực này của tỉnh Bạc Liêu thời gian qua?

Giám đốc Sở KH và CN tỉnh Bạc Liêu Huỳnh Minh Hoàng: Thời gian gần đây, ở Bạc Liêu dưới tác động của các cơ chế chính sách khuyến khích, kinh phí hỗ trợ cho các dự án xây dựng, quản lý từ ngân sách Trung ương và địa phương, công tác quản lý đã có những bước phát triển mới đáp ứng cơ bản nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội cũng như nhu cầu hội nhập với tư cách là một ngành động lực. Tuy nhiên, so với yêu cầu hội nhập sâu và toàn diện, Bạc Liêu vẫn còn phải phấn đấu nhiều và tích cực hơn.

Chương trình hỗ trợ phát triển tài sản trí tuệ giai đoạn 2011-2015 (Chương trình 68) đã được triển khai ở Bạc Liêu qua dự án "Tuyên truyền, phổ biến kiến thức về SHTT trên các phương tiện truyền thông địa phương" đã cung cấp kiến thức cơ bản và chuyên sâu về SHTT cũng như có tác động tích cực đến nhận thức của DN và cộng đồng dân cư về vai trò quan trọng của SHTT trong hội nhập, trong phát triển kinh tế -xã hội, hiệu quả to lớn của loại tài sản vô hình này khi DN, người sản xuất biết bảo vệ, khai thác tốt chủ thể quyền. Nhìn chung, chương trình đã góp phần nâng cao kiến thức và nhận thức của DN và cộng đồng dân cư về SHTT một cách rõ nét.

Hiện, tỉnh Bạc Liêu có hơn 1.330 doanh nghiệp vừa và nhỏ đang hoạt động đã tạo giá trị sản phẩm hàng hóa hàng nghìn tỷ đồng/năm. Tuy nhiên, năng lực sản xuất, kinh doanh cũng như số lượng sản phẩm còn hạn chế. Hàng hóa của các doanh nghiệp trong tỉnh phát triển chưa thật bền vững bởi còn nhiều sản phẩm chưa được bảo hộ, chưa xây dựng và định vị được thương hiệu của mình. Số lượng đơn đăng ký bảo hộ SHTT còn hạn chế (theo thống kê của Sở KH và CN tỉnh Bạc Liêu thì số lượng đơn đăng ký SHTT từ các đơn vị kinh doanh trong tỉnh từ năm 1997 đến nay là 215 đơn, trong số này mới chỉ có 138 văn bằng bảo hộ). Vấn đề ở đây là nhận thức của các DN đối với vấn đề SHTT, DN còn chưa nắm vững ý nghĩa, nội dung của cơ chế bảo hộ SHTT, còn hết sức thờ ơ với SHTT với một lý do sản phẩm của mình không xuất khẩu thì đăng ký làm gì hay sản phẩm tôi chỉ bán trong tỉnh thôi mà đăng ký SHTT làm chi...

PV: Với vai trò là "chủ nhà" trong việc lần đầu tiên đăng cai tổ chức một Hội nghị mang tầm toàn quốc tại địa phương, về trách nhiệm, nhất là việc chuẩn bị cho Hội nghị này đã được Sở KH và CN tỉnh Bạc Liêu nỗ lực thực hiện ra sao, thưa đồng chí?

Giám đốc Sở KH và CN tỉnh Bạc Liêu Huỳnh Minh Hoàng: Với tư cách là đơn vị "chủ nhà" được đăng cai tổ chức Hội nghị toàn quốc quản lý nhà nước về SHTT tại địa phương, chúng tôi rất vinh dự, tự hào, đồng thời cũng thấy rõ trách nhiệm của mình là phải làm hết sức mình vì sự thành công của Hội nghị.

Bởi lẽ, hội nghị chính là nơi giải quyết các vấn đề quan trọng có liên quan đến lĩnh vực SHTT, góp phần vào nhiệm vụ đưa đất nước ta ngày càng hội nhập kinh tế sâu, toàn diện và hiệu quả hơn. Trên tinh thần đó, công tác chuẩn bị cho Hội nghị đã được tiến hành một cách khẩn trương, nghiêm túc, chu đáo...

Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bạc Liêu cũng rất quan tâm, tạo mọi điều kiện thuận lợi để Hội nghị toàn quốc quản lý nhà nước về SHTT lần này thành công tốt đẹp, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, sự kỳ vọng mà Bộ KH và CN, Cục Sở hữu trí tuệ và các đại biểu trên mọi miền đất nước tin tưởng, giao phó. Chúng tôi đã cố gắng hết mình để xứng đáng với vùng đất, con người có truyền thống khí phách, hào hiệp, quý mến khách...

PV: Xin cảm ơn đồng chí!