Phát triển Hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo bền vững tại Việt Nam
Trí tuệ nhân tạo (AI) là công nghệ chủ chốt của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, được Nhà nước quan tâm, doanh nghiệp đầu tư mạnh và có nhiều sản phẩm đột phá trong thời gian gần đây. Phát triển Hệ sinh thái AI bền vững tại Việt Nam nhằm đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, phát triển các giải pháp và ứng dụng AI trong khu vực ASEAN và thế giới.
Lễ khai mạc AI4VN 2023.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Huỳnh Thành Đạt cho biết như trên tại Lễ khai mạc Ngày hội AI Việt Nam 2023 (AI4VN 2023) diễn ra vào sáng 22/9/2023 tại TP. Hồ Chí Minh. Sự kiện có sự tham dự của các đại biểu là lãnh đạo các bộ, ngành, đại sứ quán; các nhà khoa học, doanh nghiệp, đặc biệt sự kiện thu hút đông đảo cộng đồng quan tâm đến phát triển công nghệ và ứng dụng AI trong nước, quốc tế.
Đưa AI trở thành lĩnh vực công nghệ quan trọng
Trong bài phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho rằng, AI đã trở thành một trong những công nghệ chủ chốt của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và ngày càng nhận được sự quan tâm, đầu tư và đang góp phần thay đổi, thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) của các quốc gia. Gần đây, AI đã đã có sự phát triển vượt bậc, nhiều sản phẩm, ứng dụng dựa trên công nghệ AI ra đời thu hút sự quan tâm của cộng đồng, đặc biệt là các sản phẩm AI tạo sinh.
Tại Việt Nam, ngày 26/01/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 127/QĐ-TTg về Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030. Chiến lược đưa ra mục tiêu “đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI, đưa AI trở thành lĩnh vực công nghệ quan trọng của Việt Nam trong Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, góp phần phát triển KT-XH và từng bước đưa Việt Nam trở thành điểm sáng về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI trong khu vực và trên thế giới.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt phát biểu khai mạc.
Sau hơn hai năm triển khai thực hiện Chiến lược, Việt Nam đã đạt một số kết quả bước đầu rất đáng được khích lệ. Đóng góp của các nhà khoa học, nhà nghiên cứu trong lĩnh vực AI trong những năm qua đã được xã hội ghi nhận; có nhiều sản phẩm AI được ứng dụng trong cuộc sống; nhiều tập đoàn, doanh nghiệp Việt Nam đã quan tâm, đầu tư mạnh mẽ cho AI và từng bước cải thiện, nâng cao khả năng tiếp cận, hấp thụ và làm chủ công nghệ AI.
Kết quả này đã được phản ánh trong báo cáo “Chỉ số sẵn sàng về AI của chính phủ” do Tổ chức Oxford Insights kết hợp với Trung tâm Nghiên cứu phát triển quốc tế của Canada thực hiện. Theo đó, năm 2022 Việt Nam đứng ở vị trí thứ 55 trong 181 quốc gia được đánh giá xếp hạng trên thế giới, tăng 7 bậc so với năm 2021.
Phát biểu tại Lễ khai mạc, Giám đốc Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh Vũ Hải Quân cũng cho rằng, sự kiện là sân chơi quan trọng cho ngành AI, là nơi gặp gỡ của các nhà làm chính sách và các doanh nghiệp để phát triển AI. Sự kiện đã truyền cảm hứng cho các giảng viên và sinh viên của nhà trường sáng tạo ra các sản phẩm ứng dụng AI phục vụ sự phát triển đất nước.
Giám đốc Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh Vũ Hải Quân phát biểu khai mạc.
Giám đốc Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh cho biết, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh được định hướng để phát triển thành đại học hàng đầu khu vực, trong đó công nghệ bán dẫn, công nghệ sinh học, AI là ba mũi nhọn. Giám đốc Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh bày tỏ mong muốn nhận được sự hỗ trợ từ Bộ KH&CN để phát triển các chương trình công nghệ cao; từ các tổ chức quốc tế để kết nối nhà trường nói riêng và các trường đại học nói chung với các tổ chức giáo dục quốc tế.
Mở ra tiềm năng hợp tác từ ứng dụng AI
Bà Emily Hamblin, Tổng Lãnh sự Vương quốc Anh tại TP. Hồ Chí Minh đánh giá AI đã tác động mạnh mẽ đến mọi mặt, từ hoạt động hành chính công đến thương mại, y tế, giáo dục... “AI4VN là một sáng kiến hay để thúc đẩy ứng dụng AI trong đời sống. Ngày hội mang đến cơ hội đối thoại giữa Chính phủ với giới học thuật, doanh nghiệp, kết nối bước tiến từ các quốc gia khác nhau”, bà Emily Hamblin nhận định.
Bà Emily Hamblin, Tổng Lãnh sự Vương quốc Anh tại TP. Hồ Chí Minh phát biểu khai mạc.
Cũng theo bà Emily Hamblin, AI4VN giúp Vương quốc Anh hiểu thêm về nhu cầu công nghệ của các đơn vị tại Việt Nam, thắt chặt mối quan hệ chuyên môn với Bộ KH&CN cũng như TP. Hồ Chí Minh. Vương quốc Anh đã xây dựng chiến lược với 5 công nghệ ưu tiên, một trong số đó là AI. Bà nhấn mạnh, AI đang có nhiều bước tiến vượt bậc, phát triển nhanh và sẽ đạt nhiều thành tựu đột phá hơn trong tương lai. Sự phát triển này mang lại nhiều cơ hội cho Chính phủ, khu vực công và doanh nghiệp. Tuy vậy, cùng với lợi thế là những rủi ro phức tạp, đòi hỏi các quốc gia cần cân bằng sự phát triển với đạo đức, quản lý.
Ông Graham Harlow, Quyền Tổng lãnh sự quán Mỹ tại TP. Hồ Chí Minh cho biết, AI là trung tâm của cuộc cách mạng công nghệ toàn cầu. Những tiến bộ của AI mở ra tiềm năng hợp tác cho cả hai nước trong các lĩnh vực như y học, môi trường, giáo dục và phúc lợi công cộng. Ông Graham Harlow mong muốn tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Việt Nam để phát triển KH&CN, xây dựng các quy chuẩn về sử dụng, phát triển AI trong thời gian tới, đồng thời khuyến khích các trường đại học, viện nghiên cứu tăng cường hợp tác trong quản lý, phát triển, sử dụng AI.
Từ kinh nghiệm Hàn Quốc, ông Yang Ki Sung, Tham tán Khoa học, Công nghệ thông tin và truyền thông, Đại sứ quán Hàn Quốc tại Việt Nam cũng cập nhật những xu thế phát triển của AI trong bối cảnh hiện nay. Nổi bật như sự phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn, AI tạo sinh mở ra thời kỳ mới, giúp tạo trải nghiệm liền mạch trong mọi mặt đời sống. AI cũng tác động, rút ngắn thời gian làm việc, giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất. Đồng thời, ông Yang Ki Sung giới thiệu một số chiến lược từ Chính phủ Hàn Quốc nhằm thúc đẩy ứng dụng AI như ban hành kế hoạch hành động trong tất cả ngành.
Tham tán Tổ chức nghiên cứu KH&CN của khối thịnh vượng chung (CSIRO) kiêm Giám đốc Chương trình Đổi mới sáng tạo Australia - Việt Nam Kim Wimbush trong bài phát biểu của mình cũng khẳng định, Australia luôn sẵn sàng hợp tác phát triển AI với Việt Nam. Ông Kim Wimbush chia sẻ, Việt Nam và Australia vừa kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Trong thời gian này, mối quan hệ của hai bên cũng đạt được nhiều dấu ấn. Tuy nhiên ông cũng thừa nhận, AI mang lại những thách thức và rủi ro, vì vậy việc đưa ra những quy tắc sử dụng AI sao cho AI đáng tin cậy hơn là rất quan trọng.
Trong khuôn khổ AI4VN 2023, Bộ trưởng KH&CN Huỳnh Thành Đạt cùng các đại sứ, tham tán và lãnh đạo các bộ ngành, các tập đoàn lớn, nhà khoa học đã tham quan triển lãm AI. Bộ trưởng cùng các đại biểu trải nghiệm nhiều sản phẩm ứng dụng công nghệ AI như lễ tân AI, hệ thống giám sát, thiết bị thông minh và loạt sản phẩm trí tuệ nhân tạo tại 30 gian hàng của các công ty công nghệ, trường đại học.