Nghiên cứu dự báo mặn trên sông Sài Gòn
PGS.TS. Huỳnh Thanh Sơn, KS.Ưng Ngọc Nam, Trường đại học bách khoa TP.HCM đã tiến hành nghiên cứu dự báo mặn trên sông Sài Gòn, phục vụ cấp nước cho nhà máy nước Tân Hiệp nhằm khai thác hiệu quả nguồn nước xả hồ Dầu Tiếng.
Nhà máy nước Tân Hiệp với công suất 300.000 m3/ngày,
cung cấp nước cho hàng triệu người dân TP.HCM. Tuy nhiên, trong những năm gần
đây, đặc biệt là mùa kiệt năm 2005 (năm hạn) do dòng chảy từ thượng lưu nhỏ kết
hợp với mực nước triều dâng cao làm xâm nhập mặn lấn sau vào trong nội đồng và ảnh
hưởng nghiêm trọng đến quá trình cấp nước của nhà máy nước Tân Hiệp. Trước tình
hình này, Nhà máy nước Tân Hiệp phải nhờ Công ty TNHH một thành viên khai thác
thủy lợi Dầu Tiếng xả nước đẩy mặn và xây dựng trạm đo mặn tại cửa lấy nước của
trạm bơm Hòa Phú.
Lượng nước yêu cầu xả từ hồ Dầu Tiếng chỉ
được xác định theo định tính mà chưa có cơ sở tính toán cụ thể. Việc này có thể
gây lãng phí về nguồn nước cũng như là kinh phí nếu xả nhiều hơn cần thiết và
chất lượng nước không đạt khi xả quá ít. Do vậy, việc nghiên cứu dự báo và kiểm
soát mặn trên sông Sài Gòn phục vụ cấp nước cho nhà máy nước Tân Hiệp, nhằm sử
dụng hiệu quả nguồn nước xả của hồ Dầu Tiếng là cấp thiết của thực tế sản xuất.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, nếu không xét
đến biến đổi khí hậu làm mực nước dâng cao, nồng độ mặn trên hạ lưu sông Sài
Gòn - Đồng Nai có xu hướng giảm dần vào năm 2020 do bên nhánh sông Đồng Nai các
công trình thủy điện đã được hoàn tất làm gia tăng dòng chảy về hạ lưu. Trên
nhánh sông Sài Gòn tác động này vẫn còn nhưng nồng độ mặn giảm không nhiều do
nguồn nước hồ Dầu Tiềng hầu như không thay đổi.
Tuy nhiên, nếu thực sự biến đổi khí hậu làm
mực nước biển dâng lên 30 cm so với hiện nay thì nồng độ mặn tại vùng hạ lưu
tăng lên đáng kể. Nồng độ mặn tại Tân Hiệp sẽ vượt qua 0.25g/l rất nhiều. Nếu
dòng chảy thượng lưu như năm 2005 nồng độ mặn tại Tân Hiệp có thể lên tới 2.2g/l
(tính cả xả đẩy mặn của hồ Dầu tiếng trong năm 2005). Điều này cho thấy, nếu
mực nước dâng cao sẽ làm xâm nhập mặn lấn sâu vào trong nội vùng.
http://www.khoahocphothong.com.vn (nthieu)