Ông Zafrir Asaf, Bí thư Thứ nhất phụ trách Kinh tế của Đại sứ quán Israel tại Hà Nội

Việc triển khai thương mại hóa một công nghệ mới thường là một quá trình dài thách thức cho các doanh nghiệp khởi nghiệp. Ngoài việc thiếu kinh nghiệm hoạt động kinh doanh, họ còn thiếu thông tin và các mối quan hệ với các nguồn vốn đầu tư. Nhận được vòng đầu tư vốn đầu tiên là thách thức đáng kể cho các doanh nghiệp khởi nghiệp, vì các nhà đầu tư luôn có xu hướng dè dặt vì những khoản đầu tư cho giai đoạn ban đầu của tiến trình nghiên cứu phát triển và thương mại hóa công nghệ luôn gắn với mức rủi ro cao.

Vì vậy, Chính phủ Israel xác định vai trò của các vườn ươm công nghệ là chấp nhận chia sẻ rủi ro cùng các nhóm sáng chế công nghệ mới, hỗ trợ giúp biến các ý tưởng công nghệ thành những doanh nghiệp khởi nghiệp, và trợ giúp cho tới khi chúng nhận được vòng đầu tư đầu tiên từ các nhà đầu tư tư nhân.

Để làm được điều này, Chính phủ cho xây dựng những vườn ươm tạo hỗ trợ các doanh nghiệp trong giai đoạn đầu, hỗ trợ doanh nghiệp thiết lập nền tảng hạ tầng và nghiên cứu phát triển. Hệ thống vườn ươm của Israel được thiết lập từ năm 1991, đến nay có tất cả 24 vườn ươm, trong đó chú trọng hàng đầu vào việc ươm tạo những doanh nghiệp công nghệ, hỗ trợ các nghiên cứu đổi mới sáng tạo đem lại những sản phẩm có tiềm năng thương mại hóa cao.

Các vườn ươm hỗ trợ doanh nghiệp về tài chính, quản trị, và cung cấp dịch vụ quản lý hành chính (thư ký, kế toán, pháp lý, tư vấn sáp nhập), tư vấn định hướng và xây dựng chiến lược cho doanh nghiệp, và hỗ trợ trong thương mại hóa. Vừa là nơi hướng dẫn, truyền kinh nghiệm, vườn ươm đồng thời cũng là nơi rèn luyện cho doanh nghiệp tinh thần kỷ luật trong quá trình hoạt động. Công việc của các vườn ươm đòi hỏi sự kiên nhẫn và tầm nhìn xa, đồng thời sẵn sàng chấp nhận rủi ro và thất bại.

Tổng ngân sách Nhà nước hằng năm dành cho chương trình ươm tạo doanh nghiệp khoảng 50 triệu USD, với 200 dự án được vận hành tại mỗi thời điểm. Tại mỗi thời điểm, mỗi vườn ươm hỗ trợ khoảng 10 dự án/doanh nghiệp. Thời gian ươm tạo mỗi doanh nghiệp từ 2 tới 3 năm, với tổng kinh phí tài trợ cho mỗi đời dự án trung bình khoảng 500 nghìn USD. Để khai thác sử dụng nguồn lực hữu hạn một cách hiệu quả, các vườn ươm khuyến khích các doanh nghiệp phối hợp tận dụng nguồn lực và cùng chia xẻ cơ sở hạ tầng.

Việc thẩm định phê duyệt các dự án ươm tạo chủ yếu do các vườn ươm tự thực hiện, với mục tiêu thiết thực là chọn được những dự án có tiềm năng sẽ thu hút được thật nhiều nguồn vốn từ các nhà đầu tư trong tương lai. Bên cạnh đó Nhà nước cũng đặt ra các tiêu chí khác cho nguồn tài trợ của mình cho các dự án, như sự bồi đắp phát triển văn hóa đầu tư, hình thành nên những công nghệ mới, những dự án có sức lan tỏa mạnh, giúp củng cố, phát triển các địa phương, cộng đồng, thu hút hình thành những cộng đồng nghiên cứu chuyên nghiệp, và tăng cường hợp tác giữa các ngành công nghiệp với giới học thuật.

Thu hút đầu tư tư nhân được coi là đích đến cho các dự án ươm tạo doanh nghiệp, nhưng các nhà đầu tư tư nhân cũng có thể tham gia song hành cùng doanh nghiệp ngay trong quá trình ươm tạo, và có thể tham cổ phần tại vườn ươm để đổi lấy việc đầu tư tài chính và những nguồn lực chiến lược cho dự án. Tuy nhiên, nhìn chung việc thu hút đầu tư được trông cậy vào những tổ chức chuyên nghiệp: các quỹ đầu tư mạo hiểm. Chính họ là người lựa chọn se duyên các nhà đầu tư và dự án phù hợp, quản lý nguồn vốn cho các nhà đầu tư một cách chuyên nghiệp, và giúp tư vấn phát triển dự án để doanh nghiệp khởi nghiệp khi ra đời có giá trị tối đa trên thị trường.