SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Khơi dậy khát vọng kiến tạo tương lai

Liệu pháp trẻ hóa tế bào ở chuột

[09/03/2022 11:05]

Các nhà nghiên cứu đã điều trị chuột bằng chế độ chống lão hóa bắt đầu từ tuổi trung niên và không tìm thấy sự gia tăng ung thư hoặc các vấn đề sức khỏe khác sau này.

Lão hóa có thể chỉ là một con số, nhưng đó là một con số thường mang lại những tác dụng phụ không mong muốn, từ xương giòn, cơ yếu hơn đến tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và ung thư. Giờ đây, các nhà khoa học tại Viện Salk, phối hợp với Genentech, một thành viên của tập đoàn Roche, đã chỉ ra rằng họ có thể đảo ngược quá trình lão hóa ở chuột trung niên và cao tuổi một cách an toàn và hiệu quả bằng cách khôi phục một phần tế bào của chúng về trạng thái trẻ trung hơn.

Khi sinh vật già đi, không chỉ hình dáng bên ngoài và sức khỏe của chúng cũng thay đổi; Mỗi tế bào trong cơ thể chúng đều mang một chiếc đồng hồ phân tử ghi lại thời gian trôi qua. Các tế bào được phân lập từ người già hoặc động vật có các mẫu hóa chất khác nhau dọc theo DNA của chúng - được gọi là dấu hiệu biểu sinh - so với người hoặc động vật trẻ hơn. Các nhà khoa học biết rằng việc thêm một hỗn hợp bốn phân tử tái lập trình - Oct4, Sox2, Klf4 và cMyc, còn được gọi là "yếu tố Yamanaka" - vào các tế bào có thể đặt lại các dấu biểu sinh này về dạng ban đầu của chúng. Cách tiếp cận này là cách các nhà nghiên cứu có thể quay trở lại các tế bào trưởng thành, nói cách khác là đang phát triển, thành tế bào gốc.

Vào năm 2016, phòng thí nghiệm của Izpisua Belmonte lần đầu tiên báo cáo rằng họ có thể sử dụng các yếu tố Yamanaka để chống lại các dấu hiệu lão hóa và tăng tuổi thọ ở những con chuột mắc bệnh lão hóa sớm. Gần đây hơn, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng, ngay cả ở chuột non, các yếu tố Yamanaka có thể đẩy nhanh quá trình tái tạo cơ bắp. Sau những quan sát ban đầu này, các nhà khoa học khác đã sử dụng cách tiếp cận tương tự để cải thiện chức năng của các mô khác như tim, não và dây thần kinh thị giác.

Trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã thử nghiệm các biến thể của phương pháp trẻ hóa tế bào ở động vật khỏe mạnh khi chúng già đi. Một nhóm chuột được tiêm các liều yếu tố Yamanaka thường xuyên từ khi chúng được 15 tháng tuổi đến 22 tháng tuổi, tương đương với độ tuổi từ 50 đến 70 ở người. Một nhóm khác được điều trị từ 12 đến 22 tháng, khoảng 35-70 tuổi ở người. Và nhóm thứ ba được điều trị chỉ trong một tháng khi 25 tháng tuổi, tương tự như 80 tuổi ở người.

So với động vật đối chứng, không có thay đổi tế bào máu hoặc thay đổi thần kinh ở những con chuột đã nhận các yếu tố Yamanaka. Hơn nữa, nhóm nghiên cứu không tìm thấy ung thư ở bất kỳ nhóm động vật nào.

Khi các nhà nghiên cứu xem xét các dấu hiệu lão hóa bình thường ở những con vật đã trải qua quá trình điều trị, họ nhận thấy rằng những con chuột, về nhiều mặt, giống với những con chuột trẻ hơn. Ở cả thận và da, biểu sinh của động vật được điều trị gần giống với biểu sinh ở động vật trẻ hơn. Khi bị thương, tế bào da của động vật được điều trị có khả năng tăng sinh nhiều hơn và ít có khả năng hình thành sẹo vĩnh viễn - động vật già thường ít tăng sinh tế bào da hơn và nhiều sẹo hơn. Hơn nữa, các phân tử trao đổi chất trong máu của động vật được điều trị không cho thấy những thay đổi bình thường liên quan đến tuổi.

Sự trẻ trung này đã được quan sát thấy ở những con vật được điều trị trong 7 hoặc 10 tháng với các yếu tố Yamanaka, nhưng không phải những con vật được điều trị chỉ trong một tháng. Hơn nữa, khi các động vật được điều trị được phân tích giữa chừng trong quá trình điều trị, các tác động vẫn chưa được rõ ràng. Điều này cho thấy rằng phương pháp điều trị không chỉ đơn giản là tạm dừng quá trình lão hóa mà còn tích cực quay ngược trở lại - mặc dù cần phải nghiên cứu thêm để phân biệt giữa hai phương pháp này.

Nhóm nghiên cứu hiện đang lên kế hoạch nghiên cứu trong tương lai để phân tích các phân tử và gen cụ thể bị thay đổi như thế nào khi điều trị lâu dài với các yếu tố Yamanaka. Họ cũng đang phát triển những cách mới để cung cấp các yếu tố.

ctngoc

www.sciencedaily.com
Bản quyền @ 2017 thuộc về Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ
Địa chỉ: Số 02, Lý Thường kiệt, phường Tân An, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ
Điện thoại: 0292.3820674, Fax: 0292.3821471; Email: sokhcn@cantho.gov.vn
Trưởng Ban biên tập: Ông Trần Đông Phương An - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ
Lưu ý: Cổng thông tin Sở Khoa học và Công nghệ không chịu trách nhiệm với nội dung các đường link liên kết bên ngoài