Bài nghiên cứu được đăng tải ngày 11/1.

Tiến sĩ, bác sĩ Vương Thị Ngọc Lan, hiện đang công tác tại đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh được mệnh danh là "bà mẹ của nghìn con" nhờ những cống hiến đặc biệt quan trọng trong nghiên cứu về hiếm muộn, không chỉ trong nước mà còn được công nhận trên phạm vi quốc tế.

Được đăng tải trên Tạp chí Y khoa New England (tạp chí y khoa ​uy tín và ảnh hưởng lớn nhất thế giới - được ví như "Kinh thánh" của ngành y toàn cầu) hôm 11/1 vừa qua, nghiên cứu mới của bác sĩ Lan về thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) được coi là "một tin tốt cho những người đang chuẩn bị thụ tinh trong ống nghiệm".

Thông thường, ở trường hợp các bệnh nhân hiếm muộn do mắc phải Hội chứng buồng trứng đa nang, việc thụ tinh trong ống nghiệm thường được tiến hành trên các phôi thai được rã đông sau khi đông lạnh do cách làm này đem lại tỉ lệ thành công cao hơn so với việc thụ tinh bằng phôi tươi.

Thực tế, cách làm này được đưa ra từ kết quả của nhóm nghiên cứu tại Đại học Quảng Đông, Trung Quốc, chỉ ra rằng phôi đông lạnh sẽ có hiệu quả tốt hơn khi thụ tinh trong ống nghiệm ở các trường hợp hiếm muộn do mắc Hội chứng buồng trứng đa nang. 

Từ kết quả này, theo tiến sĩ Christos Coutifaris tại Đại học Y khoa Perelman Pennsylvania, rất nhiều người đã tự "suy ra" rằng thụ tinh trong ống nghiệm sẽ hiệu quả hơn khi được tiến hành trên các phôi thai đông lạnh trong mọi trường hợp. Do đó, rất nhiều trung tâm y tế nơi cung cấp dịch vụ này đã không còn tiến hành IVF trên các phôi tươi nữa. Thế nhưng, bác sĩ Lan đã chỉ ra rằng quan điểm này không hề chính xác.

Bác sĩ Vương Thị Ngọc Lan được mệnh danh là "bà mẹ của nghìn con" nhờ những thành tựu nổi bật trong nghiên cứu hiếm muộn.

Nghiên cứu của đội ngũ Trung Quốc được tiến hành trên 2157 phụ nữ trong lần IVF đầu tiên, có tỉ lệ thành công là 48,7% đối với những phôi rã đông, và 50,2% với các phôi tươi. Các bác sĩ thường tiến hành IVF cho hai phôi mỗi lần.

Tại Việt Nam, nghiên cứu của bác sĩ Lan được tiến hành trên 782 phụ nữ trong lần IVF đầu tiên, tỉ lệ sinh thành công là 33,8% với phôi đông lạnh, và 31,55% với phôi tươi. Trung bình, mỗi lần IVF cũng được tiến hành trên hai phôi.

Trong cả hai nghiên cứu nói trên, sự chênh lệch về tỉ lệ thành công của hai nhóm quá nhỏ, và có thể được coi là do xác suất may rủi hơn là khẳng định chắc chắn cách làm nào đem lại tỉ lệ thành công cao hơn.

Cả hai nghiên cứu này đều không tìm ra các biến chứng sơ sinh và sinh sản đối với cả hai nhóm, tuy nhiên, theo số liệu nghiên cứu, IVF trên phôi đông lạnh dường như đã giảm bớt tỉ lệ buồng trứng bị kích thích quá mức, tình trạng có thể khiến buồng trứng bị sưng và đau đớn, tiềm ẩn các nguy cơ đối với sức khỏe. Trong nghiên cứu được tiến hành bởi nhóm nghiên cứu Trung Quốc, do tiến sĩ Zi-Jiang Chen tại Đại học Quảng Đông đứng đầu, tỉ lệ gây ra hội chứng này ở IVF trên phôi đông lạnh là 0,6%, và ở phôi tươi là 2,0%.

Nghiên cứu được tiến hành trên các trường hợp IVF lần đầu ở các bệnh nhân nữ hiếm muộn mà không mắc Hội chứng buồng trứng đa nang.

Chia sẻ quan điểm về nghiên cứu của bác sĩ Lan với trang tin Reuters, tiến sĩ Christos cũng cho biết "Hai nghiên cứu này đều được tiến hành trên quy mô tương đương, trên các bệnh nhân không mắc Hội chứng Buồng trứng đa nang, đã cho thấy rằng tỉ lệ thành công giữa hai cách khá đồng đều. Vì thế, "quy tắc" mà chúng ta thường áp dụng rằng cần đông lạnh phôi thai đối với tất cả các trường hợp là không hề chính xác".

Kết quả nghiên cứu này có thể sẽ khuyến khích các bác sĩ chỉ cần thụ tinh cho mỗi phôi thai một lần. Thông thường, để tăng tỉ lệ thành công, đề phòng xác suất phôi thai đông lạnh bị hỏng, bác sĩ thường thụ tinh nhiều phôi một lần, do đó, dễ dẫn đến tình huống mang đa thai, gây ra nhiều nguy cơ nguy hiểm đối với mẹ và thai nhi.

Bác sĩ Lan chia sẻ rằng những phôi thai tươi "đem đến tỉ lệ mang thai tương đương với ít biến chứng hơn sẽ thay đổi cách thực hiện IVF. Sau lần thụ tinh đầu tiên với phôi tươi, các phôi còn lại có thể được giữ đông và sau đó thụ tinh lần lượt nếu cần thiết mà không làm giảm tỉ lệ mang thai thành công".

Phương pháp này đã chỉ ra rằng phôi tươi và phôi đông lạnh có thể đem đến tỉ lệ thụ thai thành công tương đương nhau.

"Chi phí IVF trên phôi đông lạnh cao hơn 30% so với tiến hành trên phôi tươi. Tuy nhiên, hiệu quả thực tế của hai cách làm này khiến chúng ta cần phải cân nhắc thêm về chi phí. Sau khi rà soát và nghiên cứu, chúng tôi đã nhận ra rằng chi phí cho IVF trên phôi đông lạnh trong lần đầu và những lần kế tiếp tốn kém hơn hẳn so với việc thực hiện trên phôi tươi", bác sĩ Lan nhấn mạnh.