Ảnh minh họa.

Hen là một vấn đề y tế toàn cầu nghiêm trọng ảnh hưởng đến mọi nhóm tuổi. Tỷ lệ mắc hen đang gia tăng tại nhiều quốc gia, nhất là ở trẻ em. Hen là một gánh nặng của hệ thống y tế và xã hội thông qua việc giảm năng suất lao động và học tập, gia tăng chi phí điều trị, gây nhiều xáo trộn trong gia đình, đặc biệt là trẻ em. Hiện tại, dù có rất nhiều khuyến cáo về việc quản lý hen nhưng tỷ lệ hen không được kiểm soát vẫn còn chiếm tỷ lệ cao ở nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Tại Việt Nam, năm 2011, tỷ lệ hen không kiểm soát theo GINA ở trẻ dưới 5 tuổi chiếm 63,14%. Dựa vào Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị hen ở trẻ dưới 5 tuổi được Bộ Y tế ban hành vào tháng 9 năm 2016.

Nghiên cứu nhằm mục tiêu đánh giá kết quả quản lý hen ở trẻ dưới 5 tuổi theo hướng dẫn của Bộ Y tế năm 2016 tại bệnh viện Nhi Đồng 2 - Tp. Hồ Chí Minh từ tháng 12/2017 đến tháng 7/2018. Sử dụng phương pháp nghiên cứu: Tiến cứu, theo dõi dọc.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, từ 6/12/2017 đến 30/7/2018 có 361 trẻ từ 1 tháng đến 59 tháng bị hen đến khám và theo dõi tại phòng khám Hen - bệnh viện Nhi Đồng 2. Tuổi trung bình là 37,4 ± 12,2 tháng, tỷ lệ nam: nữ = 1,95:1. Thừa cân-béo phì chiếm 16,1%. 45,2% trẻ có tiền sử dị ứng bản thân. 38,5% trẻ có tiền sử dị ứng gia đình. 87,34% trẻ dưới 5 tuổi phòng ngừa bằng corticoid hít liều trung bình trong khi 61,4% trẻ dưới 2 tuổi phòng ngừa bằng Montelukast. Tái khám không thường xuyên chiếm 27,8%. Sau 3 tháng theo dõi, tuân thủ điều trị chiếm khoảng 90%. Hai nguyên nhân không tuân thủ điều trị thường gặp nhất là cha mẹ bận công việc (56,8%) và bệnh trẻ thuyên giảm (40,3%). Sau 3 tháng theo dõi, 32,4% trẻ kiểm soát hen tốt, 46,8% trẻ kiểm soát hen 1 phần và 20,8% trẻ không kiểm soát hen. Thừa cân-béo phì (RR=2,1; khoảng tin cậy 95%: 1,06-4,14; p= 0,03), có tiền sử dị ứng bản thân (RR=1,58; KTC 95%: 1,01-2,48; p= 0,046), kỹ thuật xịt thuốc sai (RR= 7,97; KTC 95%: 1,88- 33,89; p= 0,001), kém tuân thủ điều trị (RR= 17,51; KTC 95%: 2,36-129,79; p<0,001) làm tăng nguy cơ kiểm soát hen không tốt. Cần kiểm tra và hướng dẫn lại loại thuốc, liều dùng và kỹ thuật xịt thuốc cho cha mẹ trẻ mỗi lần tái khám để tăng tỷ lệ hen được kiểm soát tốt ở trẻ dưới 5 tuổi.