Ảnh minh họa.

Y học cổ truyền từ rất lâu đã có các bài thuốc từ dược liệu điều trị viêm họng hiệu quả, an toàn, kinh tế. Trong số các dược liệu đó, có thể kể đến Cam thảo bắc, Cát cánh, Rẻ quạt, Sâm đại hành. Tuy nhiên, các bài thuốc này thường được sử dụng riêng lẻ, bào chế theo các phương pháp truyền thống, không che được mùi vị khó chịu, bất tiện cho người bệnh. Vì vậy, việc phối hợp các dược liệu dưới dạng cao chiết trong cùng một dạng bào chế hiện đại, dễ sử dụng là một vấn đề đang được quan tâm. Xuất phát từ những thực tế nêu trên và nhằm góp phần đáp ứng nhu cầu điều trị hiệu quả, đa dạng hóa sản phẩm, đề tài được thực hiện với mục tiêu là tiêu chuẩn hóa cao chiết hỗn hợp từ 4 dược liệu: Cam thảo bắc, Cát cánh, Rẻ quạt, Sâm đại hành. Hỗn hợp cao chiết được tiêu chuẩn hóa có thể sử dụng để điều chế các dạng bào chế hiện đại hóa thuận tiện cho người dùng.

Nghiên cứu cao dược liệu được chiết từ sự phối hợp của 4 loại dược liệu gồm Cam thảo bắc, Cát cánh, Rẻ quạt, Sâm đại hành. Phương pháp nghiên cứu: Cao dược liệu hỗn hợp được chiết từ 4 loại dược liệu gồm Cam thảo bắc, Cát cánh, Rẻ quạt, Sâm đại hành được Bộ môn Dược cổ truyền, khoa Y học cổ truyền, Đại học Y Dược Tp.HCM cung cấp sẽ được tiêu chuẩn hóa dựa theo những chỉ tiêu được qui định trong DĐVN V gồm: cảm quan, tỉ trọng, mất khối lượng do làm khô, cắn không tan trong nước, tro toàn phần, tro không tan trong acid hydrocloric, tro sulfat, giới hạn nhiễm khuẩn, định tính, định lượng. Riêng định tính và định lượng sẽ định tính và định lượng nhóm hoạt chất chính là saponin bằng sắc ký lỏng hiệu năng cao.

Cao dược liệu được chiết từ sự phối hợp của 4 loại dược liệu gồm Cam thảo bắc, Cát cánh, Rẻ quạt, Sâm đại hành. Nguồn gốc: Bộ môn Bào chế, khoa Y học cổ truyền, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Acid glycyrrhizic chuẩn (Tinh khiết 97,3%, Ban NCKH - ĐHYD), petroleum ether (Trung Quốc, TC USP30), cloroform (Trung Quốc, TC USP30), ethyl acetat (Trung Quốc, TC USP30), acid acetic, n-butanol (Trung Quốc, TC USP30), anhydrid acetic (Trung Quốc, TC USP30), acid sulfuric đậm đặc (Trung Quốc, TC USP30), methanol (Merck-Đức, TK cho HPLC), acetonitril (Merck-Đức, TK cho HPLC), acid acetic (Merck-Đức, TK cho HPLC). Cân phân tích Precisa (Thụy Sĩ), cân xác định độ ẩm Ohaus (Thụy Sĩ), lò nung Carbolite (Anh), máy HPLC Shimadzu (Nhật), máy quang phổ UV Viber (Pháp). Cao dược liệu hỗn hợp được chiết từ 4 loại dược liệu gồm Cam thảo bắc, Cát cánh, Rẻ quạt, Sâm đại hành được Bộ môn Bào chế khoa Y học cổ truyền, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh cung cấp sẽ được tiêu chuẩn hóa dựa theo những chỉ tiêu được qui định trong dược điển Việt Nam (DĐVN) V gồm: cảm quan, tỉ trọng, mất khối lượng do làm khô, cắn không tan trong nước, tro toàn phần, tro không tan trong acid hydrocloric, tro sulfat, giới hạn nhiễm khuẩn, định tính, định lượng. Riêng định tính và định lượng sẽ định tính và định lượng nhóm hoạt chất chính là saponin.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, cao hỗn hợp được chiết từ 4 loại dược liệu gồm Cam thảo bắc, Cát cánh, Rẻ quạt và Sâm đại hành đã được tiêu chuẩn hóa. Những thông số kỹ thuật của cao đã được xác định. Cao đã được dùng trong bào chế viên nén ngậm trị viêm họng (sẽ được công bố ở công trình khác). Phương pháp HPLC định lượng acid glycyrrhizic trong cao cũng đã được xây dựng và thẩm định, phương pháp đạt yêu cầu về tính phù hợp hệ thống, độ đặc hiệu, độ tuyến tính, độ chính xác và độ đúng.

ctngoc