Thiếu vitamin D phổ biến ở bệnh nhân suy thận mạn, xuất hiện trong giai đoạn sớm của bệnh thận mạn 12. Vitamin D được xem là một nhóm tiền hormone tan trong dầu rất cần cho sự hấp thu can xi ở ruột và hấp thu phospho, vitamin D cũng được xem là một hormon chuyển hóa xương. Suy thận mạn giai đoạn cuối còn dẫn đến cường tuyến cận giáp gây tăng hormon tuyến cận giáp (Parathyroid hormone - PTH). Cường tuyến cận giáp gây lắng đọng canxi ngoài xương ở nhóm bệnh nhân chạy thận nhân tạo chu kỳ, đặc biệt can xi hóa ở mạch máu như mạch vành dễ dẫn đến suy vành, nhồi máu cơ tim là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở các trung tâm thận lớn trên thế giới. Để góp phần trong công tác phòng bệnh và điều trị nhằm làm giảm tỉ lệ tử vong cho bệnh nhân đang lọc máu chu kỳ, nghiên cứu được tiến hành nhằm mục tiêu: Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến giảm vitamin D và cường cận giáp thứ phát ở bệnh nhân suy thận mạn lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang.

Đối tượng nghiên cứu: Bệnh nhân suy thận giai đoạn 5, đang lọc máu tại Bệnh viên Đa khoa trung Tâm An Giang từ tháng 4/2018 đến 6/2019. Tiêu chuẩn chọn mẫu: Tất cả bệnh nhân được chẩn đoán suy thận mạn giai đoạn 5, đang được lọc máu định kỳ, có mức lọc cầu thận < 15 ml/phút/1,73m2 da, thời gian lọc máu tử 6 tháng trở lên, chu kỳ lọc máu 2 lần trở lên/ tuần, thời gian lọc máu kéo dài 4 giờ/lần tại bệnh viện Đa khoa Trung Tâm An Giang. Tiêu chuẩn loại trừ: Bệnh nhân suy thận mạn không lọc máu đủ về thời gian và không đủ chu kỳ, bệnh nhân suy thận cấp, bệnh nhân mắc bệnh lý về xương, về tuyến cận giáp, các bệnh lý gan mật, men gan tăng, ung thư di căn xương hoặc đang viêm hoặc nhiễm trùng, xuất huyết tiêu hóa; bệnh nhân lọc máu bằng kỹ thuật thẩm tách siêu lọc, dịch bù trực tiếp từ dịch lọc (Hemodiafiltration Online), sử dụng bất kỳ chế phẩm thuốc nào ảnh hưởng đến chu chuyển xương: canxi, calcitriol, các thuốc điều trị loãng xương ít nhất trong vòng một tháng, bệnh nhân không đồng ý tham gia nghiên cứu. Nghiên cứu được tiến hành tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang từ tháng 4/2018 đến tháng 6/2019.

Qua thời gian nghiên cứu, kết quả cho thấy Albumin giảm dưới 35 g/l, mắc đái tháo đường, thiếu máu, phospho máu ngoài mức bình thường (1,13 -1,78 mmol/l), nữ giới sẽ làm tăng nguy cơ giảm vitamin D. Tích số canxi - phốt pho cao hơn 4,4 (mmol/l)2 hoặc mức lọc cầu thận thấp hơn 7,5 ml/phút/1,73m2 da thì làm tăng nguy cơ cường tuyến cận giáp thứ phát. Từ đó, việc giảm vitamin D có liên quan đến thiếu máu, đái tháo đường, phospho máu, giới tính, albumin máu. Cường tuyến cận giáp thứ phát có liên quan đến tích số canxi - phốt pho và mức lọc cầu thận.

vtvanh