SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Khơi dậy khát vọng kiến tạo tương lai

Dơi biết tốc độ âm thanh từ khi mới sinh

[10/05/2021 11:13]

Không giống như con người, những người lập bản đồ thế giới theo đơn vị khoảng cách, dơi lập bản đồ thế giới theo đơn vị thời gian. Điều này có nghĩa là dơi nhận thức côn trùng ở khoảng cách 9 mili giây chứ không phải 1 mét rưỡi như người ta vẫn nghĩ trước đây.

Để xác định vị trí của vật trong không gian, dơi sử dụng sóng siêu âm - chúng tạo ra sóng âm thanh đập vào vật thể và được phản xạ trở lại. Dơi có thể ước tính vị trí của đối tượng dựa vào thời gian trôi qua giữa thời điểm sóng âm được tạo ra và thời điểm nó được trả lại cho dơi. Tính toán này phụ thuộc vào tốc độ của âm thanh, có thể thay đổi trong các điều kiện môi trường khác nhau, chẳng hạn như thành phần không khí hoặc nhiệt độ.

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành một thí nghiệm trong đó họ có thể điều khiển tốc độ âm thanh. Họ đã làm giàu thành phần không khí bằng heli để tăng tốc độ âm thanh, và trong những điều kiện này đã nuôi dơi chuột con ngay từ khi chúng mới sinh, cũng như dơi trưởng thành. Cả dơi trưởng thành và dơi con đều không thể điều chỉnh theo tốc độ âm thanh mới và hạ cánh liên tục trước mục tiêu, cho thấy chúng nhận thấy mục tiêu đang ở gần hơn - nghĩa là chúng không điều chỉnh hành vi của mình lên tốc độ âm thanh cao hơn.

Bởi vì điều này xảy ra cả ở những con dơi trưởng thành đã học cách bay trong điều kiện môi trường bình thường và ở những con dơi đã học cách bay trong môi trường có tốc độ âm thanh cao hơn bình thường, các nhà nghiên cứu kết luận rằng tốc độ âm thanh ở dơi là bẩm sinh - chúng luôn có ý thức về điều đó.  “Bởi vì dơi cần học bay trong một thời gian ngắn sau khi sinh ra,” các nhà khoa học giả thuyết rằng một 'sự lựa chọn' tiến hóa đã được thực hiện để được sinh ra với kiến thức này nhằm tiết kiệm thời gian trong giai đoạn phát triển nhạy cảm".

Một kết luận thú vị khác của nghiên cứu là dơi không thực sự tính toán khoảng cách tới mục tiêu theo tốc độ âm thanh. Bởi vì chúng không điều chỉnh tốc độ của âm thanh được mã hóa trong não của chúng, có vẻ như chúng cũng không chuyển thời gian cần thiết để sóng âm thanh quay trở lại thành đơn vị khoảng cách. Do đó, nhận thức về không gian của chúng thực sự dựa trên các phép đo thời gian chứ không phải khoảng cách.

ctngoc

www.sciencedaily.com
Bản quyền @ 2017 thuộc về Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ
Địa chỉ: Số 02, Lý Thường kiệt, phường Tân An, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ
Điện thoại: 0292.3820674, Fax: 0292.3821471; Email: sokhcn@cantho.gov.vn
Trưởng Ban biên tập: Ông Trần Đông Phương An - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ