Ảnh minh họa

Tế giới đã trải qua ba cuộc cách mạng công nghiệp làm thay đổi căn bản về đời sống sản xuất, kinh tế và văn hóa xã hội trong hơn 100 năm qua. Cuộc cách mạng lần thứ 4 đang đến như một tất yếu, kế thừa những kết quả trước đó nhưng sẽ diễn ra với một tốc độ nhanh hơn nhiều. Công nghệ dẫn dắt mang tính cốt lõi của cuộc cách mạng lần thứ 4 này sẽ là công nghệ số (CNS) nơi mà thế giới vật lý, kỹ thuật số và sinh học hội tụ. Trong đó, công nghệ truy xuất nguồn gốc (TXNG) điện tử là một trong những ứng dụng phổ biến của CNS. Tại các nước phát triển, TXNG sản phẩm là yếu tố bắt buộc đối với hàng hóa lưu hành trên thị trường. Ở Việt Nam, TXNG điện tử đang được tập trung phát triển và ứng dụng mạnh mẽ trong những năm gần đây. TXNG sản phẩm là một giải pháp cho người dùng truy xuất, tìm hiểu về thông tin nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm mà họ đã mua, truy ngược từ sản phẩm đang được bày bán trên kệ hàng về nơi sản xuất ban đầu, rà soát từng công đoạn trong chế biến và phân phối. Thông qua TXNG, người tiêu dùng có thể trực tiếp tìm hiểu, thu thập thông tin về sản phẩm họ đã mua một cách đầy đủ và chi tiết nhất. Qua đó, hạn chế mua phải hàng kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái, đặc biệt là những sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe như thực phẩm, dược phẩm hay đồ may mặc... Về phía nhà sản xuất (doanh nghiệp, HTX, cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh), TXNG giúp kiểm soát rủi ro phát sinh khi theo dõi, xác minh toàn bộ đường đi của hàng hóa, tạo sự minh bạch cho sản phẩm và tin tưởng nơi khách hàng, bảo vệ uy tín của sản phẩm và nhà sản xuất. Khi áp dụng truy xuất nguồn gốc vào hàng hóa sẽ tạo điều kiện cho các đơn vị sản xuất hội nhập sâu vào chuỗi giá trị chung. Như vậy, TXNG là yếu tố bắt buộc để nâng cao chất lượng hàng hóa, tăng tính cạnh tranh và đưa các sản phẩm trong nước vươn ra thị trường quốc tế. Đối với cơ quan quản lý nhà nước thì đây chính là công cụ hữu ích phục vụ cho công tác quản lý, kiểm soát thị trường hàng hóa, ngăn chặn hàng giả, hàng kém chất lượng.

Kết quả điều tra 50 hợp tác xã nông nghiệp (HTX) thuộc các loại hình sản xuất, kinh doanh khác nhau trên các vùng sinh thái nông nghiệp của cả nước cho thấy sự đa dạng cao về quy mô hoạt động sản xuất và kinh doanh. Nhóm HTX lúa gạo có quy mô bộ máy và diện tích đất đai sản xuất lớn nhất (trung bình một HTX sản xuất lúa gạo có 453 ha đất canh tác), thấp nhất là các hợp tác xã chăn nuôi (trung bình chỉ có 12 ha đất). Doanh thu cao nhất ở các HTX sản xuất cà phê, trên 31 tỷ đồng/năm và thấp nhất ở các HTX nuôi trồng thủy sản (3,6 tỷ đồng/năm). Các nhóm HTX cho thấy hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh còn thấp, tỷ lệ lợi nhuận trên doanh thu của các HTX chỉ ở mức xung quanh 10%. Kết quả điều tra hiện trạng áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc (TXNG) cho thấy tỷ lệ áp dụng tại các HTX còn thấp, trung bình là 26,0%; thấp nhất ở ngành rau củ quả, dược liệu (18,8%). Tỷ lệ thành viên trong HTX biết đến TXNG dao động ở mức 55 - 78%, cao nhất là nhóm HTX cà phê và cây ăn quả. Hiện trạng áp dụng công nghệ TXNG tại các HTX còn thấp do công nghệ này tương đối mới, đặc biệt đối với nông dân lớn tuổi. Bên cạnh đó, những khó khăn về trang thiết bị, kỹ năng công nghệ thông tin (CNTN) còn hạn chế cũng là những rào cản cho việc ứng dụng công nghệ TXNG tại các HTX. Kết quả điều tra cho thấy tất cả các HTX đều mong muốn được hỗ trợ, chuyển giao, làm chủ công nghệ TXNG sản phẩm trong thời gian tới.

ctngoc