Thuốc huyết áp, cholesterol không giảm tỷ lệ tử vong hoặc mức độ nghiêm trọng của COVID-19
Các nghiên cứu mẫu nhỏ gần đây (dưới 200 bệnh nhân) đã gợi ý rằng statin - thuốc giảm cholesterol liên quan đến bệnh tim và đột quỵ - cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh nặng hoặc tử vong từ COVID-19. Nghiên cứu mới từ Hệ thống Y tế Johns Hopkins phủ nhận phát hiện này.
Hình minh họa. Nguồn:Bệnh viện Johns Hopkins
Nghiên cứu mới do Bệnh viện Johns Hopkins dẫn đầu, thực hiện trên gần 4.500 bệnh nhân nhập viện với COVID-19 trong thời gian bốn tháng, kết luận: Statin không gây ra bất kỳ tác động nào — tích cực hay tiêu cực— về tỷ lệ tử vong liên quan đến COVID-19; thậm chí có thể liên quan đến tăng khả năng mắc bệnh nặng. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLOS ONE.
Tác giả nghiên cứu, Petros Karakousis, giáo sư y khoa tại Johns Hopkins, cho biết: Statin có lợi rõ ràng với các bệnh truyền nhiễm khác nhau, nhưng nghiên cứu mới cho thấy đối với COVID-19 thì không. "So với nghiên cứu trước về statin, chúng tôi đã xem xét số bệnh nhân nội trú lớn hơn và đa dạng hơn, và có các tiêu chí chính xác hơn để xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh, do đó kết quả của chúng tôi dự đoán chính xác hơn tác động của statin đối với tình trạng COVID-19 ở bệnh nhân nhập viện," Karakousis nói.
Trong nghiên cứu, Karakousis và các đồng nghiệp đã xem xét hồ sơ của 4.447 bệnh nhân, từ 18 tuổi trở lên, nhập viện tại 5 cơ sở y tế trong Hệ thống Y tế Johns Hopkins đã được chẩn đoán nhiễm SARS-CoV-2 từ ngày 1 tháng 3 đến ngày 30 tháng 6 năm 2020. Trong số này, 594 bệnh nhân (13%) được dùng statin khi nhập viện. Những người sử dụng statin chủ yếu là nam giới (57% là nam giới). Nhóm sử dụng statin nhìn chung lớn tuổi so với những người không sử dụng. Hầu hết những người sử dụng statin là da đen (47% người sử dụng statin), bị tăng huyết áp (74%) hoặc tiểu đường (53%).
Để được tính vào tỷ lệ tử vong liên quan đến COVID-19, tử vong phải xảy ra do bệnh trong thời gian bệnh nhân nằm viện. Các nhà nghiên cứu định nghĩa COVID-19 nghiêm trọng là trường hợp bệnh nhân phải nằm viện kéo dài từ bảy ngày trở lên, hoặc phải thông khí xâm lấn để thở.
Sau khi tính toán các yếu tố đã biết khác có thể làm sai lệch dữ liệu, các nhà nghiên cứu nhận thấy việc sử dụng statin không có ảnh hưởng đáng kể đến tỷ lệ tử vong do COVID-19. Tuy nhiên, họ đã phát hiện ra rằng những bệnh nhân nhập viện với COVID-19 và dùng statin có nguy cơ mắc dạng bệnh nặng cao hơn 18% so với những bệnh nhân không dùng loại thuốc hạ cholesterol này.
Karakousis cho biết: "Có thể statin làm tăng sản xuất enzym ACE2, thụ thể trên bề mặt tế bào mà qua đó SARS-CoV-2 xâm nhập. Do đó, statin có thể làm giảm khả năng chống nhiễm trùng của tế bào và làm tăng khả năng bệnh nhân sẽ mắc COVID-19 nghiêm trọng."
Tuy nhiên, "tất cả các nghiên cứu được công bố cho đến nay về statin và COVID-19, bao gồm cả nghiên cứu của chúng tôi, đều là nghiên cứu hồi cứu," Karakousis, có nghĩa là kết quả có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác. "Ví dụ, có một thực tế là nhiều người sử dụng statin cũng bị thừa cân, mắc bệnh tiểu đường hoặc bị huyết áp cao — tất cả những điều có thể ảnh hưởng đến mức độ nghiêm trọng của COVID-19," Karakousis nói.
Karakousis cho biết cách duy nhất để xác định chắc chắn liệu statin có mang lại lợi ích gì cho bệnh nhân COVID-19 hay không là tiến hành một thử nghiệm lâm sàng, trong đó các nhóm bệnh nhân ngẫu nhiên nhận statin hoặc giả dược cùng với liệu pháp điều trị COVID-19 tiêu chuẩn.
Công Nhất