Phân tích cho thấy một số sự kiện sinh sản - như bắt đầu có kinh sớm hoặc muộn, mãn kinh sớm và cắt bỏ tử cung - có liên quan đến nguy cơ sa sút trí tuệ cao hơn so với khi đã từng mang thai hoặc đã phá thai và mãn kinh muộn hơn có liên quan đến nguy cơ sa sút trí tuệ thấp hơn.

Các nhà khoa học từ Viện Sức khỏe Toàn cầu George cho biết, mặc dù các sự kiện sinh sản liên quan đến sự thay đổi nồng độ hormone ở phụ nữ có thể liên quan đến nguy cơ sa sút trí tuệ, nhưng mối liên hệ chính xác vẫn chưa được biết.

Chứng sa sút trí tuệ đang nhanh chóng trở thành một đại dịch toàn cầu, hiện đang ảnh hưởng đến khoảng 50 triệu người trên toàn thế giới. Con số này được dự báo sẽ tăng gấp ba lần vào năm 2050 - chủ yếu do dân số già hóa. Tỷ lệ sa sút trí tuệ và tử vong liên quan đều được biết là ở phụ nữ cao hơn nam giới.

Estradiol là dạng estrogen chủ yếu nhất trong cuộc đời sinh sản (từ khi bắt đầu hành kinh đến khi mãn kinh) và estriol là dạng estrogen chính trong thời kỳ mang thai. Việc sử dụng các hormone có nguồn gốc từ bên ngoài cơ thể, chẳng hạn như thuốc tránh thai trong những năm sinh sản và liệu pháp thay thế hormone (HRT) trong cuộc sống sau này cũng có thể ảnh hưởng đến nồng độ estrogen.

Để xem xét chi tiết hơn các mối quan hệ này, các nhà nghiên cứu của Viện George đã phân tích dữ liệu trên tổng số 273.240 phụ nữ không bị sa sút trí tuệ đã đăng ký tham gia trong nghiên cứu Biobank của Anh, một cơ sở dữ liệu y sinh quy mô lớn. Sau khi điều chỉnh các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến kết quả, họ nhận thấy những điều sau đây có liên quan đến việc tăng nguy cơ sa sút trí tuệ:

- Lần xuất hiện kinh nguyệt đầu tiên sớm và muộn, tuổi sinh sản lần đầu tiên sớm và thủ thuật cắt tử cung mà không cần phẫu thuật cắt bỏ một hoặc cả hai buồng trứng, hoặc nếu việc cắt tử cung diễn ra sau khi cắt bỏ buồng trứng.

Ngược lại, các yếu tố liên quan đến giảm nguy cơ là đã từng mang thai, đã từng phá thai, tuổi thọ sinh sản dài hơn và mãn kinh muộn hơn.

Với tình trạng sa sút trí tuệ đang gia tăng và không có đột phá điều trị đáng kể, trọng tâm là giảm nguy cơ phát triển bệnh.

ctngoc