Ảnh minh họa

Cá  lóc  (Channa  striata) là loài nước ngọt phổ biếnở Đồng bằng sông Cửu Long(ĐBSCL), cá được nuôi với nhiều hình thức khác nhau như nuôiao, bể lót bạt, giai lưới,... Nghề nuôi cá lóc đang phát triển rất nhanh ở một  số  tỉnh  vùng  ĐBSCL  như  An  Giang, Đồng  Tháp  và  Trà  Vinh,...  với  sản  lượng 238.850 tấn năm 2016 (Huỳnh Văn Hiền và cs., 2018). Cá lóc có cơ quan hô hấp khí trời, sống  tốt  trong  điều  kiện  môi  trường  khắc nghiệt, nước lợ hoặc nhiệt độ cao trên 30°C (Dương Nhựt Long và cs., 2017). Trong bối cảnh biến đổi khí hậu thì sự thay đổi nhiệt độ, độ  mặn  đã trở  thành  vấn đề  quan  tâm  của nghề nuôi trồng thủy sản cả nước, đặc biệt là vùng ĐBSCL do vùng này được IPCC (2007) dự đoán là một trong những vùng chịu ảnh hưởng nặng bởi biến đổi khí hậu toàn cầu. Theo Bộ Tài Nguyên và Môi Trường (2016) thì mực nước biển sẽ dâng 75 cm (dao động 52-106 cm) vào cuối thế kỷ này sẽ có sự xâm nhập mặn vào khu vực nội đồng. Bên cạnh, sự ấm lên toàn cầu do nhiệt độ tăng cao hơn nhiệt độ trung bình của bề mặt trái đất 3-4oC(IPCC, 2018), ở Việt Nam thì nhiệt độ trung bình  sẽ  tăng  lên  33oCvào  cuối  thế  kỷ  21 (IPCC,  2014)sẽ ảnh hưởng đến nghề nuôi thủy sản.

Trứng cá lóc (Channa striata) từcùng một cặp cá bố mẹ được mua từ một cơ sở sản xuất giống tại thành phố Cần Thơ sau đó được ấp  trong  bểnhựa  1  m3đến  khi  cá  nở để thí nghiệm tại Khoa Thủy sản -Trường Đại học Cần Thơ. Cá  bột  sau  khi  nở 24  giờ được  bố trí ngẫu nhiên vào các bể composite có thể tích 500 L (chứa 250 L nước). Cá được ương 300 con/bể với 27 bể(9 nghiệm thức) gồm 3 độmặn (0, 5 và 10‰) kết hợp với 3 nhiệt độ(27, 30 và 33°C) trong 90 ngày.Độmặn và nhiệt độ của  các  nghiệm  thức được nâng 2‰ và 2°C/ngày. Độmặn được nâng lên bằng nước ót (90‰) đã xửlý  bằng  chlorine 30  mg/L, nhiệt độ 30 và 33°C sử dụng máy tăng nhiệt (EHEIM professionel 4+ 350T), riêng nhiệt độ 27°Cđược duy trì ổn định bằng máy làm lạnh (Teco Seachill TR 10). Các nghiệm thức có độ mặn và  nhiệt độ cao được nâng trước để tất cả các nghiệm thức đạt đến độ mặn và nhiệt độ thí  nghiệm  cùng  lúc  và  bắt đầu  thí nghiệm. Cá  được  cho  ăn  theo  nhu  cầu   4 lần/ngày (lúc 7:00,  11:00, 14:00  và 18:00). Trong 10 ngày đầu cho cá ăn Moina (mật độ16-20  con/mL), ngày  11  đến  30  cho  ăn Moinavà  có  bổsung  thức ăn công nghiệp dạng bột 42% đạm(mật độ Moina được giảm dần từ10-16 con/mL đến 5-10 con/mL và 0-5  con/mL)  và  tỷ lệ thức ăn công nghiệp tăng dần đến  ngày  30.  Ngày  thứ30 đến  60 cho cá ăn hoàn toàn thức ăn dạng  bột  42% đạm (15%-25% khối lượng cá) và sau ngày 60 đến ngày  90  cho cá ăn thức ăn viên nổi 40% đạm  (cỡ viên  0,8mm).  Thức ăn thừa được vớt ra để hạn chế ô nhiễm môi trường trong  bể ương. Làm  sạch  (siphon) đáy bể 3 ngày/lần  và  thay 30%  nước  bể  ương  nước hàng tuần. Số lượng  cá  chết được vớt  ra  và ghi nhận hằng ngày để ước tính lượng thức ăn và tỉ lệ sống.

Kết quả nghiên cứu cho thấy độ mặn và nhiệt độ không ảnh hưởng đến các chỉtiêu hồng cầu, hemoglobin và hematocrit của cá. Tuy nhiên, sốlượng bạch cầu giảm, hemoglobin và hematocrit của cá. Tuy nhiên, số lượng bạch cầu giảm ở nghiệm thức độ mặn 27oC-5‰, 30oC-5‰ và nhóm nhiệt độ 33oC. Nồng độ glucose giảm có ý nghĩa ở nhóm độ mặn 5‰ so với 0‰ (p<0,05). Nồng độ ion Cl-của cá tăng khi nhiệt độ và độ mặn tăng nhưng điều hòa áp suất thẩm thấu và Na+ không bị ảnh hưởng. Độ mặn và nhiệt độ không làm thay đổi  hoạt tính amylase, trypsin và pepsin nhưng  chymotrypsin  trong  ruột  cá giảm ở nghiệm thức độ mặn và nhiệt độ cao. Cá đạt khối lượng cao nhất ở 27oC-0‰ và tỷ lệ sống cao nhất ở 33oC-0‰. Như vậy, độ mặn kết hợp nhiệt độ cao có ảnh hưởng đến tăng trưởng của cá lóc ở giai đoạn này.

ctngoc