Đặc tính hóa học đất phèn trồng khóm (Ananas comosus) vụ tơ tại xã tân tiến, thành phố Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang
Nghiên cứu do nhóm tác giả Nguyễn Quốc Khương, Châu Hoàng Trọng,Lê Vĩnh Thúc, Trần Ngọc Hữu - Trường Đại học Cần Thơ, Lý Ngọc Thanh Xuân - Trường Đại học An Giang, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện.
Ảnh minh họa
Khóm (hay còn gọi là dứa) có tên khoa học (Ananas comosus), được trồng phổbiến trên nền đất phèn ởnhiều tỉnh của Đồng bằng sông Cửu Long như Long An, Tiền Giang, Kiên Giang, Hậu Giang. Khóm là cây trồng chủ lực thứhai sau cây lúa ởHậu Giang, tập trung chủyếu trên đất phèn. Ở thành phố VịThanh diện tích khóm chiếm khoảng 13,9% (1.280 ha) trong tổng diện tích đất sản xuất nông nghiệp, trong đó xã Tân Tiến có 229 ha.Cây khóm ởvùng Vị Thanh đạt năng suất trung bình 13,9 tấn/ha (Lê Hồng Việt, 2019). Tuy nhiên, đất phèn là một trong những nhóm đất gây trở ngại cho canh tác nông nghiệp, vì trong đất phèn có sự hiện diện với nồng độ cao của một số độc chất như Al3+, Fe2+và Mn2+(Jones và cs., 2016; Johnston và cs., 2016; Shabalala và cs., 2017). Các độc chất này hạn chếhiệu quả sử dụng của phân bón. Chẳng hạn như độc chất Al3+, Fe2+kết hợp với lân, dẫn đến lân hiện diện ở dạng không hữu dụng cho cây trồng (Margenot và cs., 2017). Vì vậy, dưỡng chất lân có thể không cung cấp đủ cho cây khóm. Bên cạnh đó, đặc tính hóa, lý đất canh tác khóm ở vùng VịThanh đã được xác định, nhưng các đặc tính chỉđượckhảo sát dưới dạng phẫu diện đất; nghĩa là đặc tính đất cho một địa điểm cụ thể (Nguyễn Quốc Khương và cs., 2020). Hiện nay, nhiều biện pháp như bón vôi hay sử dụng hệ thống thủy lợi phục vụ tưới tiêu được thực hiện phổ biến để giảm độ chua và độc chất trong đất phèn. Ngoài ra, một số lượng rất nhỏ các hộcanh tác khóm sử dụng biện pháp sinh học như bón chế phẩm vi sinh hay phân hữu cơ vi sinh để giải quyết các trởngại trên đất phèn. Do đó, các biện pháp này có thểlàm thay đổi đặc tính về hình thái và hóa lý đất. Vì vậy, xác định được độ phì nhiêu về mặt hóa học là cơ sở để việc cung cấp dưỡng chất một cách hiệu quả cho cây khóm.
Mục tiêu của nghiên cứu là xác định đặc tính hóa học đất phèn trồng khóm tại xã Tân Tiến, thành phố Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang nhằm đề xuất yếu tố trở ngại về đất cho canh tác khóm. Tổng số 15 mẫu đất được thu ởtầng 0-20 cm từ 15 vườn trồng khóm.
Mẫu đất phèn được thu từ 15 vườn trồng khóm từ chồi cuống ở giai đoạn 7 tháng tuổi tại xã Tân Tiến, thành phố Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang vào thời điểm tháng 2 năm 2020. Các chỉ tiêu phân tích được thực hiện tại Bộ môn Khoa học Cây trồng, Khoa Nông nghiệp, Trường Đại học Cần Thơ.
Kết quả phân tích cho thấy đất trồng khóm ở ngưỡng rất chua. Ngoài ra, hàm lượng Al3+và Fe2+lên đến 20,4meq Al3+/100 gvà787,8mg/kg. Hàm lượng đạm tổng số được đánh giá ở mức trung bình, và lượng đạm hữu dụng được xác định ở dạng NH4+là 40,4 -227,4 mg/kg và NO3-có giá trị13,1 -96,3 mg/ kg. Hàm lượng lân tổng số thuộc nhóm giàu lân, nhưng hàm lượng lân dễ tiêu ở ngưỡng trung bình. Bên cạnh đó, hàm lượng lân khó tiêu Al-P, Fe-P và Ca-P đạt giá trị trung bình lần lượt là 42,9, 202,3 và 20,6 mg/kg. Hàm lượng cation được đánh giá ở ngưỡng trung bình. Hàm lượng chất hữu cơ được xác định ở mức cao. Nhìn chung, đất canh tác khóm có độ phì nhiêu ở mức trung bình. Cần bón lân từ sản phẩm sinh học để hạn chế lân bị cố định bởi nhôm và sắt.
ctngoc
Tạp chí Khoa học và Công nghệ Nông nghiệp, tập 6 (1) 2022