Đánh giá mức độ tổn thương do biến đổi khí hậu của đô thị thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị
Nghiên cứu do đồng tác giả Trương Đỗ Minh Phượng, Nguyễn Văn Tiệp - Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Huế thực hiện.
Ảnh minh họa
Thời tiết ở Việt Nam trong những năm gần đây ngày càng bất thường. Vấn đề biến đổi khí hậu (BĐKH) đang là chủ đề được quan tâm và là một trong những thách thức lớn nhất đối với nhân loại trong Thế kỷ 21. Ở Việt Nam, trong khoảng 50 năm qua, nhiệt độ trung bình năm đã tăng khoảng 0,5 -0,7oC, mực nước biển dâng khoảng 20 cm. Theo kịch bản phát thải cao, nhiệt độ trung bình năm có thể tăng lên 3oC và mực nước biển có thể dâng 1 m vào năm 2100 gây ảnh hưởng đến đời sống của người dân (Bộ Tài nguyên & Môi trường, 2012). Không nằm ngoài bối cảnh đó, BĐKH đang là một trong những thách thức nghiêm trọng nhất mà tỉnh Quảng Trị phải đối mặt trong thời gian tới, ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên, các lĩnh vực kinh tế, xã hội trọng điểm và đặc biệt là đời sống của người dân và những đối tượng dễ bị tổn thương khác (Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Quảng Trị, 2019). Do đó, vấn đề đánh giá về mức độ tổn thương do biến đổi khí hậu đang được xem là vấn đềmà tỉnh quan tâm, nghiên cứu.
Nghiên cứu nhằm mục đích trình bày phương pháp và kết quả của việc đánh giá mức độ tổn thương do sự biến đổi khí hậu của đô thị thành phố Đông Hà dựa trên bộ chỉ thị gồm 25 tiêu chí của 3 hợp phần là phơi nhiễm (E), nhạy cảm (S) và khả năng thích ứng (AC). Các dữ liệu thô được chuẩn hóa và tính toán trọng số nhằm sắp xếp phân hạng kết quả dựa theo các tiêu chí để đánh giá mức độ tổn thương.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, đô thị thành phố Đông Hà có giá trị tổn thương dao động trong khoảng từ -0,0422 đến 0,3226, được chia thành 3 nhóm mức độ gồm: (i) Nhóm mức độ tổn thương cao chiếm 33,33% gồm phường 4, phường Đông Thanh, phường Đông Lương. Đây là các phường ven trung tâm thành phố Đông Hà, có yếu tố phơinhiễm và nhạy cảm cao trong khi năng lực thích ứng thấp; (ii) Nhóm mức độ tổn thương trung bình chiếm 44,44% gồm phường 3, phường 5, phường Đông Lễ, phường Đông Giang. Đây là các phường có yếu tố nhạy cảm và phơi nhiễm ở mức vừa phải nhưng có năng lực thích ứng khi xảy ra các thiên tai thấp; (iii) Nhóm mức độ tổn thương thấp chiếm 22,22% gồm phường 1 và phường 2. Đây là các khu vực có các yếu tố nhạy cảm và phơi nhiễm ở mức thấp trong khi có năng lực thích ứng tốt.
ctngoc
Tạp chí Khoa học và Công nghệ Nông nghiệp, tập 6 (1) 2022