Cá mập đối mặt nguy cơ tuyệt chủng ngày càng tăng khi các quần thể cá lớn khác phục hồi
Theo kết quả nghiên cứu mới cho thấy, sau nhiều thập kỷ suy giảm dân số, tương lai có vẻ tươi sáng hơn đối với một số loài cá ngừ vây xanh phương nam, cá cờ đen và cá kiếm, nhờ nhiều năm thực hiện thành công các hoạt động quản lý và bảo tồn nghề cá. Nhưng một số loài cá mập sống trong môi trường nước mở của những loài cá này vẫn gặp nguy cơ tuyệt chủng.
Những con cá mập này, bao gồm cả cá mập trắng đại dương và cá mập porbeagle, thường bị bắt một cách tình cờ trong nghề đánh bắt cá ngừ và cá kiếm. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Khoa học cho thấy rằng việc thiếu sự quản lý tận tâm đối với những loài này là nguy cơ tuyệt chủng của chúng tiếp tục tăng lên.
Phân tích đánh giá nguy cơ tuyệt chủng của 18 loài cá biển lớn trong gần bảy thập kỷ. Các nhà sinh học biển tại Đại học James Cook ở Úc, cho biết: một cái nhìn về đại dương bao la mà chúng ta chưa từng có trước đây.
Các nhà sinh thái học nghề cá tại Viện Hải dương học Tây Ban Nha ở Madrid, cho biết trong những năm gần đây, các đánh giá đa dạng sinh học toàn cầu quan trọng đã ghi nhận sự suy giảm về số loài và hệ sinh thái trên toàn cầu. Nhưng những mô hình này chưa được hiểu rõ ở các đại dương.
Nhóm nghiên cứu đã nhắm mục tiêu cụ thể đến cá ngừ, cá mỏ và cá mập - những loài cá săn mồi lớn có vai trò ảnh hưởng trong hệ sinh thái đại dương mở của chúng.
Đánh giá Chỉ số Danh sách Đỏ diễn ra cứ sau 4 đến 10 năm một lần. Trong nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu đã xây dựng dựa trên các tiêu chí của Danh sách Đỏ để phát triển cách theo dõi nguy cơ tuyệt chủng liên tục theo thời gian.
Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng nguy cơ tuyệt chủng đối với cá ngừ và cá mỏ đỏ đã tăng lên trong suốt nửa cuối thế kỷ 20, với xu hướng đảo ngược đối với cá ngừ bắt đầu từ những năm 1990 và cá mỏ đỏ vào những năm 2010. Những thay đổi này gắn liền với việc giảm số ca đánh bắt cá đối với những loài này xảy ra cùng một lúc.
Nhóm nghiên cứu cho biết kết quả khả quan đối với cá ngừ và cá mỏ đỏ. Nhưng ba trong số bảy loài cá ngừ và ba trong số sáu loài cá mỏ đỏ mà các nhà nghiên cứu đã xem xét vẫn được coi là gần bị đe dọa, dễ bị tổn thương hoặc có nguy cơ tuyệt chủng.
Nhưng các loài cá mập đang gặp khó khăn trong chính những vùng biển này, nơi đánh bắt cá ngừ và cá mỏ đỏ, cá mập thường bị đánh bắt như một sản phẩm đánh bắt phụ.
Một số giải pháp trong tương lai bao gồm giới hạn đánh bắt đối với một số loài và thiết lập các mục tiêu bền vững trong nghề cá ngừ và các loài mục tiêu, giải quyết vấn đề cá mập bị đánh bắt tình cờ. Và điều quan trọng là phải xem liệu các biện pháp được thực hiện để giảm số ca đánh bắt nhầm cá mập có thực sự hiệu quả hay không.