Cây Ngọc cẩu (Balanophora laxiflora) thu tại Tuyên Quang

CA đã được chứng minh có nhiều tác dụng như hạ đường huyết, khả năng chống viêm, chống virus, chống oxy hóa tiềm năng, điều hòa miễn dịch và ức chế nhiều dòng tế bào ung thư, trong đó có ung thư phổi, ruột kết (in vitro và in vivo).

Đến nay, các dẫn xuất của CA đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển thuốc chống ung thư. Rất nhiều nghiên cứu trước đây đã phát hiện hàm lượng hợp chất methyl caffeate (MC) khá cao trong loài Ngọc cẩu (Balanophora laxiflora Hemsley). Đây là một ứng cử viên đầy hứa hẹn để điều trị các bệnh liên quan đến ung thư, viêm.

Do vậy PGS.TS Trịnh Thị Thủy và nhóm nghiên cứu Viện Hóa học (Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam) đã nghiên cứu quy trình thu nhận dẫn xuất caffeate từ loài Ngọc cẩu và thử tác dụng và cơ chế tác dụng của chúng trên một số dòng tế bào ung thư, tập trung sâu hơn trên dòng tế bào ung thư tủy xương cấp (OCI-AML3).

Kết quả thử nghiệm cho thấy các dẫn xuất caffeyl hydraride mới có hoạt tính ức chế sản sinh nitric oxide (NO) tốt. Đáng chú ý chất fluorobenzoic hydraride có hoạt tính ức mạnh nhất, mạnh hơn hai lần so với đối chứng dương.

Bên cạnh đó, hóm nghiên cứu đã xây dựng được qui trình chiết, tách tinh chế hợp chất MC từ cây Ngọc cẩu (qui mô 2g MC/mẻ, hiệu suất trung bình 0.036 %). Đồng thời, chế phẩm Caffeate-MC tạo được an toàn, đạt các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm.

Đáng chú ý, đây lần đầu chất MC được công bố hoạt tính ức chế tăng sinh đáng kể tế bào OCI-AML3, và kích hoạt tế bào chết theo chương trình apoptosis. Nhóm đã tổng hợp được 8 dẫn xuất caffeyl hydrazide mới. Các chất này có hoạt tính kháng viêm rất tốt là cơ sở để định hướng cho các nghiên cứu phát triển tiếp theo.