Ảnh minh họa

Phản ứng có hại của thuốc (Adverse Drug Reaction - ADR) là nguyên nhân của 3 – 6 % các trường hợp nhập viện, xảy ra ở 10 – 15 % các bệnh nhân nội trú, gây ra các tổn hại về sức khỏe, tăng chi phí điều trị. Trong số đó, các phản ứng thuốc có hại trên da nghiêm trọng (Severe Cutaneous Adverse Reactions - SCARs) là một loại phản ứng thuốc hiếm gặp nhưng nguy hiểm, có thể gây ra nhiều tổn thương nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong. Các kiểu SCARs đáng chú ý nhất là hội chứng Steven-Johnson (SJS), hội chứng hoại tử biểu bì nhiễm độc (TEN), phản ứng thuốc với các biểu hiện toàn thân và tăng bạch cầu ái toan (DRESS) hay còn gọi là hội chứng quá mẫn do thuốc (DIHS). Một số nghiên cứu đã cho thấy tỷ lệ tử vong do các hội chứng này lần lượt có thể lên tới 10 %, 35 % và 20 %.

Trong số các thuốc là thủ phạm nghiêm trọng gây SCAR, allopurinol, một thuốc kinh điển thường dùng trong các trường hợp tăng acid uric - là một trong những thuốc đứng đầu về nguy cơ gây SCAR. Một điều đáng chú ý là tỷ lệ bị SCAR do allopurinol ở những người gốc châu Á thuộc loại cao so với thế giới. Vì vậy, xác định được các yếu tố nguy cơ liên quan đến SCAR do allopurinol là rất cần thiết để có những giải pháp nhằm giảm thiểu những tác dụng không mong muốn khi dùng thuốc. Bài báo này tổng hợp các y văn nhằm:

Phân tích các yếu tố nguy cơ gây SCAR khi sử dụng allopurinol.

Phân tích vai trò của xét nghiệm gen trong việc giảm thiểu nguy cơ SCAR do allopurinol.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, Allopurinol là một trong những thuốc hàng đầu trong việc gây phản ứng có hại nghiêm trọng trên da (SCAR) với tỷ lệ tử vong cao và gây nhiều tổn thương nghiêm trọng cho người bệnh. Trong nhiều yếu tố nguy cơ liên quan tới SCAR do allopurinol, sự xuất hiện của các alen đa hình gen HLA, đặc biệt là HLA-B*5801 được coi là yếu tố quan trọng nhất. Việc xét nghiệm gen HLA-B*5801 là 1 marker giúp dự đoán nguy cơ SCAR và do đó được dùng để cá thể hóa trong sử dụng allopurinol nhằm mục đích sử dụng thuốc an toàn, hợp lý, hiệu quả.