Nghiên cứu mới: Nhịn ăn gián đoạn có thể làm giảm bệnh Alzheimer
Nhịn ăn, đặc biệt là nhịn ăn gián đoạn, đang trở nên phổ biến trong giới nghiên cứu và công chúng. Nó đã được đề xuất để ngăn ngừa và điều trị các bệnh khác nhau, bao gồm các bệnh thoái hóa thần kinh, chẳng hạn như chứng mất trí nhớ. Bệnh Alzheimer là loại bệnh mất trí nhớ phổ biến nhất và chưa có phương pháp chữa trị nào được biết đến. Do đó, các biện pháp can thiệp để cải thiện lối sống và quản lý các triệu chứng hành vi là những phương pháp chính để ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự khởi phát của bệnh.
1. Nhịn ăn có thể làm thay đổi việc sản xuất insulin
Mặc dù sự tích tụ của một số phân tử nhất định (mảng bám Aβ) thường được cho là nguyên nhân gây ra bệnh Alzheimer, nhưng cứ 3 bệnh nhân thì có 1 người không biểu hiện sự tích tụ mảng bám Aβ trong não. Những phát hiện này cho thấy có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra bệnh và một trong số đó có thể là các vấn đề về trao đổi chất, chẳng hạn như tình trạng kháng insulin .
Chuyển hóa glucose và insulin bất thường trong não có liên quan đến bệnh Alzheimer. Một nghiên cứu đoàn hệ trên hơn 5.000 bệnh nhân kiểm soát đường huyết kém và mắc bệnh tiểu đường type 2 đã cho thấy trí nhớ, khả năng đọc và điểm nhận thức tổng thể bị suy giảm nhanh hơn đáng kể so với những bệnh nhân có mức đường huyết bình thường.
Insulin là một loại hormone vận chuyển đường huyết đến các tế bào. Khi insulin không đủ hoặc hoạt động kém hiệu quả, glucose không thể đi vào tế bào, gây ra tình trạng đường huyết cao, kháng insulin (giảm độ nhạy insulin) và tiểu đường về lâu dài.
Nhịn ăn gián đoạn đã được chứng minh là cải thiện độ nhạy insulin, vốn có liên quan đến bệnh tiểu đường và các bệnh tim mạch. Chức năng và sản xuất insulin lành mạnh rất quan trọng cho quá trình trao đổi chất và sức khỏe mạch máu tối ưu, ảnh hưởng đến sức khỏe não bộ và các bệnh tật.
3. Nhịn ăn có thể làm giảm căng thẳng oxy hóa
Căng thẳng oxy hóa là do sự tích tụ của các loại oxy phản ứng (ROS) và các gốc tự do, do các yếu tố sinh lý và môi trường, bao gồm trao đổi chất, hóa chất, ô nhiễm không khí và hút thuốc.
Căng thẳng oxy hóa gia tăng có thể làm hỏng tế bào, ảnh hưởng đến chức năng của chúng. Não rất giàu lipid và cần nhiều oxy, khiến tế bào não dễ bị oxy hóa hơn. Trong các nghiên cứu trên động vật, việc nhịn ăn gián đoạn đã được chứng minh là làm giảm căng thẳng oxy hóa bằng một số cơ chế, bao gồm tăng cường khả năng phòng vệ chống oxy hóa và khả năng tự thực bào trong tế bào thần kinh .
4. Nhịn ăn có thể giảm viêm
Viêm hệ thống được đưa ra giả thuyết là nguyên nhân gây ra chứng mất trí nhớ ở bệnh Alzheimer. Một số nghiên cứu cho thấy việc cải thiện tình trạng viêm có thể trì hoãn sự khởi phát của bệnh mất trí nhớ. Có thể có nhiều nguyên nhân đằng sau tình trạng viêm mãn tính, chẳng hạn như lão hóa, nhiễm trùng và các bệnh mãn tính.
5. Nhịn ăn có thể cải thiện cấu trúc mạch máu của não
Sức khỏe mạch máu rất cần thiết cho não vì máu mang tất cả các chất dinh dưỡng và phân tử cần thiết cho chức năng thích hợp. Cấu trúc mạch máu (mạch máu thần kinh) của não bao gồm một số đơn vị, bao gồm hàng rào máu não (BBB), chịu trách nhiệm vận chuyển các chất dinh dưỡng và phân tử từ máu đến dịch não.
Sự tích tụ các mảng β-amyloid được cho là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh Alzheimer. Hàng rào máu não giúp loại bỏ β-amyloid khỏi não. Rối loạn chức năng trong cấu trúc mạch máu làm rối loạn chức năng của BBB, có thể ảnh hưởng đến việc thải các mảng β-amyloid.
Nhịn ăn có thể cải thiện tính toàn vẹn của mạch máu bằng cách cải thiện các tế bào nội mô, là lớp lót của tế bào trong mạch máu kiểm soát sự trao đổi chất của các phân tử. Một nghiên cứu trên các đối tượng nam giới trung niên khỏe mạnh cho thấy việc nhịn ăn gián đoạn có thể cải thiện chức năng nội mô .
Tác dụng phụ của việc nhịn ăn
Bằng chứng cho thấy tác động lâu dài của việc nhịn ăn ở người còn hạn chế. Mặc dù việc nhịn ăn gián đoạn có thể có lợi cho sức khỏe não bộ nhưng nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có trình độ phải kiểm tra cẩn thận sức khỏe thể chất và tâm lý của bệnh nhân.
Các tác dụng phụ như đau đầu, khó tập trung, thiếu năng lượng, tính khí thất thường và táo bón đã được báo cáo.
Nhịn ăn có thể gây ra rủi ro về sức khỏe ở một số nhóm dân số cụ thể, chẳng hạn như người già và bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường. Vì bệnh Alzheimer thường được nhận biết ở những người lớn tuổi, những người cũng có nguy cơ mắc các bệnh mãn tính cao hơn nên những ưu và nhược điểm của việc nhịn ăn phải được bác sĩ xem xét cẩn thận.
Mất khối lượng cơ do hạn chế calo có thể gây nguy hiểm cho người lớn tuổi. Tuy nhiên, các nghiên cứu điều tra tác động của việc nhịn ăn ở người lớn tuổi cho thấy thành phần cơ thể được cải thiện, giảm các dấu hiệu viêm trong máu và tăng chức năng nhận thức.
Nhịn ăn cũng có thể gây nguy hiểm cho bệnh nhân tiểu đường vì sự thay đổi nồng độ insulin và glucose.
Mức độ sa sút trí tuệ cũng có thể quyết định khả năng đạt được của việc nhịn ăn gián đoạn. Nhịn ăn có thể gây suy dinh dưỡng, tình trạng này thường là một vấn đề ở giai đoạn cuối của bệnh mất trí nhớ.