Các triệu chứng thị giác kỳ lạ có thể là dấu hiệu của bệnh Alzheimer?
Một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế đã hoàn thành nghiên cứu quy mô lớn đầu tiên về bệnh teo vỏ não sau, một tập hợp khó hiểu của các triệu chứng thị giác không gian biểu hiện như những triệu chứng đầu tiên của bệnh Alzheimer. Những triệu chứng này xảy ra ở 10% trường hợp mắc bệnh Alzheimer.
Nghiên cứu bao gồm dữ liệu từ hơn 1.000 bệnh nhân tại 36 địa điểm ở 16 quốc gia. Nghiên cứu được công bố trên táp chí Thần kinh học Lancet.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy chứng teo vỏ não sau (PCA) dự đoán bệnh Alzheimer. Khoảng 94% bệnh nhân PCA mắc bệnh lý Alzheimer và 6% còn lại mắc các bệnh như bệnh thể suy giảm nhận thức Lewy và thoái hóa thùy trán. Ngược lại, các nghiên cứu khác cho thấy 70% bệnh nhân mất trí nhớ mắc bệnh lý Alzheimer.
Không giống như các vấn đề về trí nhớ, bệnh nhân mắc PCA phải vật lộn với việc phán đoán khoảng cách, phân biệt giữa vật thể chuyển động và vật thể đứng yên cũng như hoàn thành các nhiệm vụ như viết và lấy đồ vật bị đánh rơi mặc dù đã khám mắt bình thường.
Hầu hết bệnh nhân mắc PCA đều có nhận thức bình thường từ rất sớm, nhưng vào thời điểm họ được chẩn đoán lần đầu, trung bình 3,8 năm sau khi khởi phát triệu chứng, chứng sa sút trí tuệ ở mức độ nhẹ hoặc trung bình đã biểu hiện rõ ràng với những khiếm khuyết được xác định về trí nhớ, chức năng điều hành, hành vi, lời nói và ngôn ngữ.
Tại thời điểm chẩn đoán, 61% có biểu hiện "chứng khó phối hợp trong xây dựng", không có khả năng sao chép hoặc xây dựng các sơ đồ hoặc hình ảnh cơ bản; 49% bị "thiếu hụt nhận thức về không gian", khó xác định vị trí của thứ họ nhìn thấy; và 48% mắc chứng "simultanagnosia", không có khả năng nhận biết trực quan nhiều vật thể cùng một lúc. Ngoài ra, 47% phải đối mặt với những thách thức mới với các phép tính toán cơ bản và 43% với môn đọc.
Các nhà khoa học cần nhận thức rõ hơn về PCA để các bác sĩ lâm sàng có thể đánh dấu nó”. Hầu hết bệnh nhân đến gặp bác sĩ đo thị lực khi họ bắt đầu gặp các triệu chứng về thị giác và có thể được giới thiệu đến một bác sĩ nhãn khoa.
Độ tuổi trung bình khởi phát triệu chứng của PCA là 59, trẻ hơn vài tuổi so với bệnh Alzheimer điển hình. Đây là một lý do khác khiến bệnh nhân mắc PCA ít có khả năng được chẩn đoán hơn.
Đồng tác giả đầu tiên Renaud La Joie, Tiến sĩ, cũng thuộc Khoa Thần kinh và Trung tâm Trí nhớ và Lão hóa UCSF cho biết, việc xác định sớm PCA có thể có ý nghĩa quan trọng đối với việc điều trị bệnh Alzheimer. Trong nghiên cứu, mức độ amyloid và tau, được xác định trong dịch não tủy và hình ảnh, cũng như dữ liệu khám nghiệm tử thi, khớp với mức độ được tìm thấy trong các trường hợp bệnh Alzheimer điển hình.
Do đó, bệnh nhân mắc PCA có thể là ứng cử viên cho các liệu pháp chống amyloid, như lecanemab (Leqembi), được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ phê duyệt vào tháng 1 năm 2023 và các liệu pháp chống tau, hiện đang trong các thử nghiệm lâm sàng.