Khoảng cách tuổi thọ giữa hai giới đang ngày càng thu hẹp
Nghiên cứu của hơn 190 quốc gia đã xác định những xu hướng này trên khắp thế giới. Các quốc gia có kết quả tốt nhất, bao gồm Bắc Mỹ, Châu Âu, Nhật Bản, Úc và New Zealand - nữ giới có tuổi thọ trung bình là 77,17 tuổi vào năm 1990, trong khi nam giới có tuổi thọ trung bình là 72,23. Năm 2010, tuổi thọ trung bình tăng lên 83,10 tuổi ở nữ và 78,37 tuổi ở nam. Vì vậy, khoảng cách tuổi thọ được thu hẹp lại một chút, khoảng 0,2 năm.
Các nhà nghiên cứu dự đoán rằng, trên toàn thế giới, tuổi thọ trung bình vào năm 2030 sẽ là 86,54 tuổi đối với nữ và 83,13 tuổi đối với nam.
Nghiên cứu trước đây cho thấy, từ năm 2000 đến năm 2019, tuổi thọ trên toàn thế giới đã tăng từ 66,8 tuổi vào năm 2000 lên 73,4 tuổi vào năm 2019, theo Tổ chức Y tế Thế giới. Và một nghiên cứu năm 2022 cho thấy, từ năm 1998 đến năm 2016, khoảng cách về tuổi thọ giữa nữ và nam đã thu hẹp ở 10 quốc gia. Vì vậy, ở cấp độ toàn cầu, những xu hướng tương tự này dường như vẫn tồn tại.
Tuy nhiên, các nhà khoa học đã công bố một báo cáo về khoảng cách tuổi thọ liên quan đến giới tính ở Hoa Kỳ vào năm ngoái và trái ngược với dữ liệu toàn cầu, khoảng cách này dường như đang ngày càng gia tăng trong nước. Sự khác biệt giữa tuổi thọ của đàn ông và phụ nữ Mỹ tăng từ 4,8 năm vào năm 2010 lên 5,8 năm vào năm 2021.
Đối với nghiên cứu toàn cầu mới, được công bố hôm thứ Tư (17 tháng 1) trên tạp chí PLOS One, các nhà nghiên cứu đã theo dõi xu hướng tỷ lệ tử vong ở các quốc gia khác nhau và xác định những địa điểm nào có xu hướng giống nhau theo thời gian.
Dữ liệu bao gồm tuổi thọ và tỷ lệ tử vong của người dân ở các độ tuổi khác nhau và từ các quốc gia khác nhau. Nhóm nghiên cứu đã kiểm tra dữ liệu từ năm 1990 đến năm 2020, nhóm 194 quốc gia trên thế giới thành các cụm dựa trên sự tương đồng của chúng về 9 chỉ số liên quan đến tỷ lệ tử vong.
Các chỉ số này bao gồm tuổi thọ trung bình của công dân khi sinh và ở tuổi 65, cũng như độ tuổi chết hoặc tổng số ca tử vong xảy ra ở những người ở các độ tuổi cụ thể. Dữ liệu này gộp các quốc gia thành năm cụm, hay “các câu lạc bộ hội tụ”, phần lớn có mối tương quan với năm châu lục.
Đáng chú ý, trong số các câu lạc bộ hội tụ, câu lạc bộ chủ yếu bao gồm Châu Phi có sự cải thiện đáng kể nhất về chỉ số tử vong. Điều này có thể phản ánh những tiến bộ trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng HIV và kết thúc các cuộc xung đột khác nhau trên lục địa.
Kkể từ những năm 2000, dữ liệu cho thấy khoảng cách tuổi thọ giữa nam và nữ đang ngày càng thu hẹp - nghiên cứu mới xác nhận điều này và cũng cho thấy khoảng cách sẽ tiếp tục thu hẹp. Nhóm nghiên cứu đã có thể kết luận điều này bằng cách tận dụng dữ liệu hiện có để đưa ra dự đoán về các mẫu trong tương lai. Họ dự đoán rằng giảm khoảng cách tuổi thọ và sự gia tăng tuổi thọ nói chung sẽ tiếp tục vào năm 2030.
Bất chấp xu hướng này, tính trung bình, phụ nữ vẫn có tuổi thọ cao hơn nam giới. Và như những dự đoán cho thấy, có thể sự khác biệt này, ngay cả khi nó rút ngắn, sẽ được duy trì trong tương lai.
Điều này một phần là do, theo tuổi tác, nam giới mất đi nhiễm sắc thể Y trong một phần tế bào của họ. Sự mất nhiễm sắc thể này có liên quan đến bệnh tật và tử vong liên quan đến tuổi tác, và nó được các nhà nghiên cứu coi là một lý do có thể khiến đàn ông có xu hướng chết sớm hơn phụ nữ.