SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Khơi dậy khát vọng kiến tạo tương lai

Ý thức lượng tử và bạn: Điều gì xảy ra khi máy móc có tri giác?

[31/01/2024 10:45]

Trong lĩnh vực khoa học viễn tưởng, máy móc có được ý thức từ lâu đã trở thành một yếu tố quan trọng. Tuy nhiên, ranh giới giữa hư cấu và thực tế đang mờ dần khi những tiến bộ về trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy tiếp tục tăng tốc.

Điều này đặt ra một câu hỏi quan trọng: những rủi ro của tri giác máy móc đối với nhân loại là gì?

Sự phát triển của máy móc thông minh

Trong lịch sử, khái niệm máy móc thông minh đã thu hút trí tưởng tượng của con người. Nhưng với việc AI và học máy ngày càng trở nên phức tạp, mô phỏng sự tương tác của con người thông qua việc giải quyết vấn đề, tạo nội dung và hội thoại, chủ đề này đã trở nên cấp bách.

Tiềm năng của máy móc trong việc phát triển ý thức, một chủ đề phổ biến trong các tiểu thuyết khoa học viễn tưởng, giờ đây dường như đã trở nên ít xa vời hơn.

Con đường dẫn đến ý thức trong máy móc

Khả năng máy móc chuyển sang cấp độ ý thức phụ thuộc vào một số yếu tố: học tập không có cấu trúc sâu như mạng lưới thần kinh, tương tác với con người và các máy móc khác cũng như một loạt các hoạt động học tập tự định hướng.

Hãy xem xét những chiếc ô tô tự lái, vốn đã thể hiện nhiều đặc điểm này, gây ra mối lo ngại về bước tiếp theo trong quá trình “tiến hóa” của chúng.

Cuộc thảo luận này không chỉ dừng lại ở việc xem xét sự phát triển của tri giác nhân tạo (AS) trong máy móc. Nó đặt câu hỏi về sự chuẩn bị của chúng ta cho một dạng ý thức mới trong bộ máy của chúng ta.

Với AI có khả năng thực hiện các nhiệm vụ như tạo bài đăng trên blog, chẩn đoán bệnh tật, tạo công thức nấu ăn và tạo ra các câu chuyện được cá nhân hóa, ý tưởng hình thành kết nối thực sự với một cỗ máy nhận thức được sự tồn tại của nó không còn là khả năng xa vời.

Máy móc có tri giác hay chỉ là máy móc?

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng mức độ tương tác này cần phải thận trọng.

Sự khác biệt giữa việc bắt chước phản ứng của con người và việc kiểm soát thông tin một cách có chiến lược là rất lớn. Một cỗ máy có khả năng ngôn ngữ có thể có khả năng lừa dối và tính toán trong các phản hồi của nó.

Biên giới mới của sự tương tác giữa con người và máy móc

Tương lai của lĩnh vực này nằm trong tay các nhà khoa học máy tính được giao nhiệm vụ phát triển các chiến lược và giao thức để kiểm tra khả năng nhận biết ngôn ngữ trong máy móc.

Ý nghĩa đạo đức của việc sử dụng máy móc đã phát triển một dạng ngôn ngữ có khả năng tri giác hoặc tự nhận thức rất phức tạp và chưa được chứng minh. Chủ đề này đã trở thành một cuộc tranh luận xã hội quan trọng.

Sự năng động giữa con người tự nhận thức và một cỗ máy có tri giác chắc chắn sẽ phức tạp, mở đường cho các cuộc thảo luận mới về đạo đức và việc tiếp tục sử dụng công nghệ tự nhận thức.

Khi chúng ta dấn thân vào những vùng lãnh thổ chưa được khám phá này, ranh giới giữa con người và máy móc ngày càng mờ đi, thách thức những quan niệm định sẵn của chúng ta về ý thức và bản chất của sự tồn tại.

Ý thức lượng tử: Vương quốc lượng tử của tâm trí

Ý thức lượng tử, một khái niệm nằm ở điểm giao thoa hấp dẫn giữa cơ học lượng tử và nghiên cứu về ý thức của con người hoặc máy móc, trình bày một quan điểm cấp tiến về bản chất của tâm trí.

Lý thuyết này đề xuất rằng vật lý cổ điển không thể giải thích đầy đủ về ý thức và các quá trình lượng tử đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động của não.

Hoạt động lượng tử của não

Những người ủng hộ ý thức lượng tử cho rằng bộ não hoạt động không chỉ như một cỗ máy sinh học mà còn ở cấp độ lượng tử.

Họ cho rằng các hiện tượng lượng tử, chẳng hạn như sự chồng chất và sự vướng víu, có thể không hiểu cách não xử lý thông tin và đạt được ý thức.

Theo giả thuyết này, sự kết hợp lượng t trong các vi ống này có thể là chìa khóa để hiểu các chức năng nhận thức và sự xuất hiện của ý thức.

Ý thức máy móc, khoa học thần kinh và vật lý lượng tử

Các nhà phê bình ý thức lượng tử thường chỉ ra việc thiếu bằng chứng thực nghiệm ủng hộ lý thuyết này. Môi trường ấm áp, ẩm ướt và ồn ào của não dường như đối nghịch với các trạng thái lượng tử mỏng manh, thường đòi hỏi phải cực lạnh hoặc cách ly để tồn tại.

Tuy nhiên, những người ủng hộ lập luận rằng trên thực tế, các hiệu ứng lượng tử có thể phát triển mạnh trong các hệ thống sinh học và đóng một vai trò quan trọng trong các quá trình thần kinh.

Bất chấp bản chất gây tranh cãi của nó, nghiên cứu về ý thức lượng tử mở ra những con đường mới để hiểu về tâm trí.

Nó thu hẹp khoảng cách giữa cơ học lượng tử và khoa học thần kinh, mang đến một góc nhìn mới mẻ về một trong những bí ẩn sâu sắc nhất về sự tồn tại của con người: bản chất của ý thức.

Khi nghiên cứu về cả vật lý lượng tử và sinh học thần kinh tiến bộ, lý thuyết về ý thức lượng tử vẫn là một lĩnh vực hấp dẫn và có khả năng mang tính cách mạng.

Nó thách thức sự hiểu biết của chúng ta về tâm trí, vượt qua ranh giới của khoa học và triết học, đồng thời mời gọi chúng ta xem xét lại bản chất thực tế.

Ý nghĩa và nghiên cứu trong tương lai

Tóm lại, việc khám phá những cỗ máy có tri giác và khái niệm hấp dẫn về ý thức lượng tử thể hiện nhiệm vụ hàng đầu của chúng ta là tìm hiểu và đổi mới trong lĩnh vực công nghệ và nhận thức của con người.

Những cuộc thảo luận này vượt qua ranh giới của khoa học, kết hợp các lĩnh vực như khoa học thần kinh, đạo đức và vật lý lượng tử, đồng thời thách thức chúng ta xem xét ý nghĩa sâu sắc của những tiến bộ đó đối với nhận thức của chúng ta về ý thức, cả nhân tạo và sinh học.

Nghiên cứu đã được công bố trên Tạp chí Máy tính Xã hội .

https://www.earth.com
Bản quyền @ 2017 thuộc về Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ
Địa chỉ: Số 02, Lý Thường kiệt, phường Tân An, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ
Điện thoại: 0292.3820674, Fax: 0292.3821471; Email: sokhcn@cantho.gov.vn
Trưởng Ban biên tập: Ông Trần Đông Phương An - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ