Việt Nam và Cộng hòa Liên bang Đức thúc đẩy hợp tác khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo
Được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ và nhận lời mời của Bộ Nghiên cứu và Giáo dục Liên bang Đức (BMBF), Đoàn công tác của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) do Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt làm trưởng đoàn đã có chuyến thăm và làm việc tại Cộng hoà Liên bang (CHLB) Đức từ ngày 24-29/6/2024 nhằm trao đổi thông tin, tăng cường, thúc đẩy các hợp tác trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST).
CHLB Đức - Đối tác chiến lược của Việt Nam trong hợp tác KH,CN&ĐMST
Trọng tâm của chuyến thăm và làm việc chính thức tại CHLB Đức lần này là Khoá họp lần thứ 3 Ủy ban hợp tác KH&CN giữa Bộ KH&CN Việt Nam và BMBF diễn ra tại Berlin ngày 27/6/2024. Khoá họp được tổ chức hai năm một lần nhằm cập nhật các chính sách phát triển KH,CN&ĐMST của Việt Nam và CHLB Đức, nhìn lại những kết quả mà hai bên đã đạt được kể từ Khoá họp trước và cùng thảo luận phương hướng, kế hoạch hợp tác trong thời gian tới.
Tham dự Khoá họp, về phía CHLB Đức có Quốc vụ khanh BMBF Jens Brandenburg. Về phía Việt Nam có Đại sứ Việt Nam tại CHLB Đức Vũ Quang Minh; cùng đại diện các đơn vị chức năng của hai bộ và đại diện các nhà khoa học Việt Nam và CHLB Đức.
Phát biểu tại Khoá họp, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt đánh giá cao nỗ lực của các cơ quan, viện nghiên cứu trong việc thực hiện kết luận của kỳ họp lần thứ hai, trong đó có Chương trình quản lý và cảnh báo thiên tai khắc nghiệt tại các đô thị của Việt Nam và Đức đã được triển khai. Bộ trưởng cho biết, hợp tác và hội nhập quốc tế là một trong các giải pháp quan trọng giúp Việt Nam nhanh chóng nâng cao tiềm lực và trình độ KH&CN. CHLB Đức đã và sẽ luôn là một trong những đối tác chiến lược quan trọng của Việt Nam trong hợp tác về KH,CN&ĐMST. Tại cuộc họp, đoàn công tác của Bộ KH&CN Việt Nam đã chia sẻ những thông tin cập nhật về Chiến lược quốc gia phát triển KH,CN&ĐMST đến năm 2030, Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030, Định hướng chiến lược phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học phục vụ phát triển bền vững đất nước trong tình hình mới.
Khóa họp lần thứ 3 Ủy ban hợp tác KH&CN giữa Bộ KH&CN Việt Nam và BMBF tại Berlin.
Quốc vụ khanh BMBF Jens Brandenburg nhấn mạnh, khoa học và nghiên cứu đóng góp cơ bản cho khả năng phục hồi và khả năng cạnh tranh của CHLB Đức. Do đó, CHLB Đức đã điều chỉnh các điều kiện khuôn khổ để bảo vệ tốt hơn cho khoa học và thúc đẩy hợp tác. Ông cũng cho rằng, ngoài những thách thức do sự gia tăng căng thẳng địa chính trị, biến đổi khí hậu mà thế giới đã chứng kiến trong những năm qua, trí tuệ nhân tạo với những tác động sâu rộng của công nghệ này cũng đang đòi hỏi phải có cách suy nghĩ và hành động mới. Đó là lý do tại sao Chính phủ CHLB Đức - trong đó BMBF giữ vai trò chủ đạo, đã công bố “Chiến lược nghiên cứu và đổi mới trong tương lai” vào tháng 12/2023, trong đó tổng hợp, điều phối và xác định các mục tiêu ưu tiên và cột mốc liên ngành của chính sách nghiên cứu và đổi mới trong những năm tới. Ông Brandenburg nhận định rằng, CHLB Đức và Việt Nam đã hợp tác thành công về KH&CN trong nhiều năm qua. Các nhà nghiên cứu làm việc cùng nhau trong nhiều lĩnh vực: Phát triển đô thị bền vững, quản lý đất đai, hiệu quả và công nghệ nguyên liệu thô, thích ứng với biến đổi khí hậu và kinh tế sinh học. Trong thời gian gần đây, hai bên cũng đã hợp tác sâu rộng về các chủ đề nước, công nghệ môi trường và nghiên cứu sức khỏe. Đây là nền móng cho hợp tác sâu rộng hơn nữa giữa Việt Nam và CHLB Đức trong tương lai. Ông cũng đề nghị hai bên sẽ cùng nhau đối thoại với các nhà khoa học để phát triển và cải thiện hơn nữa các điều kiện khuôn khổ cho các dự án hợp tác song phương.
Các đại biểu Việt Nam đặc biệt quan tâm đến các chương trình và sáng kiến của CHLB Đức về phát triển bền vững các khu đô thị (Chương trình SURE), lĩnh vực kinh tế sinh học, y học và biến đổi khí hậu. Hai bên đã cùng nhau thảo luận, chia sẻ và đi đến thống nhất về các nội dung hợp tác cụ thể giữa hai bộ trong thời gian tới, nhằm hiện thực hóa các mục tiêu, sứ mệnh đề ra của Hiệp định hợp tác KH&CN giữa hai chính phủ năm 2015, góp phần thực hiện tốt các cam kết của lãnh đạo cấp cao hai nước và đưa quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước lên tầm cao mới; giải quyết các vấn đề về biến đổi khí hậu, không chỉ riêng cho Việt Nam mà còn chung tay giải quyết các vấn đề toàn cầu.
Nhiều tiềm năng hợp tác KH,CN&ĐMST giữa hai bên
Trước đó, trong khuôn khổ chuyến công tác, ngày 25/6/2024, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt đã có buổi làm việc với GS.TS Manfred Bayer - Hiệu trưởng Trường Đại học Tổng hợp Dortmund. Tại buổi làm việc, Bộ trưởng và Đoàn công tác đã được GS.TS. Manfred Bayer giới thiệu tổng quan về Trường với thế mạnh đa ngành, đa lĩnh vực, những dự án hợp tác nghiên cứu chung nổi bật giữa các nhà khoa học của Đại học Tổng hợp Dortmund với các đối tác Việt Nam đồng thời chia sẻ thông tin hữu ích về tiềm năng hợp tác nghiên cứu khoa học giữa Việt Nam và CHLB Đức. Thông qua buổi làm việc, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cũng đề xuất với GS. Manfred Bayer tăng cường hợp tác, hỗ trợ các nhà khoa học Việt Nam xây dựng các đề xuất nghiên cứu trong trong lĩnh vực công nghệ thông tin; ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công nghệ viễn thám, quản lý tài nguyên nước, phòng tránh giảm nhẹ thiên tai và thích ứng biến đổi khí hậu; Hợp tác toàn diện thông qua việc ký kết MOU với Trường Đại học Tổng hợp Dortmund nhằm đẩy mạnh hợp tác nghiên cứu giữa các nhóm nghiên cứu giảng dạy; Phát triển các chương trình liên kết đào tạo; Tổ chức các chương trình trao đổi, giao lưu, khóa học thực tế cho đoàn cán bộ, quản lý, giảng viên, sinh viên giữa hai bên; Hợp tác xây dựng dự án nghiên cứu khoa học, nâng cao năng lực, đào tạo cán bộ và trao đổi sinh viên; Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả trong lĩnh vực xây dựng; Ứng phó với biến đổi khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính trong quy hoạch phát triển đô thị.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt và đoàn công tác chụp ảnh kỉ niệm với GS.TS Manfred Bayer - Hiệu trưởng Trường Đại học Tổng hợp Dortmund và các lãnh đạo của Trường.
Cùng ngày, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cũng thăm và làm việc với lãnh đạo Khu công nghệ thành phố Dortmund và Giám đốc Tập đoàn công nghệ tiên phong đa quốc gia WILO SE. Tại buổi làm việc với Tiến sỹ Joanna Stachnik - Phó Giám đốc Khu công nghệ kiêm giám đốc Khu công nghệ Y - Sinh thành phố Dortmund, Bộ trưởng và đoàn công tác đã có những trao đổi về công tác quản lý, vận hành, cơ chế hoạt động, chính sách đầu tư của Chính phủ CHLB Đức, Bang Nordrhein-Westfalen. Sau buổi làm việc, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cũng đề nghị sẽ tổ chức đoàn công tác sang trao đổi chuyên sâu để áp dụng các ưu thế hoạt động của Khu công nghệ thành phố Dortmund trong công tác tham mưu, xây dựng chính sách hoạt động các khu công nghệ tại Việt Nam.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt và đoàn công tác chụp ảnh kỉ niệm với Tiến sỹ Joanna Stachnik - Phó Giám đốc Khu công nghệ thành phố Dortmund kiêm giám đốc Khu công nghệ Y - Sinh thành phố Dortmund.
Tại Tập đoàn công nghệ tiên phong đa quốc gia WILO SE, sau khi được Ông Gero Boehmer , Giám đốc Quản trị và Quan hệ quốc tế của Tập đoàn WILO SE giới thiệu tổng quan thế mạnh về công nghệ của Tập đoàn, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt đã bày tỏ mong muốn lãnh đạo Tập đoàn xem xét xây dựng nhà máy và mở rộng đầu tư tại thị trường Việt Nam. Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng đề nghị Tập đoàn tăng cường hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học của Việt Nam trong lĩnh vực sử dụng hydrogenxanh - giải pháp quan trọng trong lộ trình chuyển dịch năng lượng. Đây được coi như một lộ trình đầu tư mở đường cho tương lai.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt chụp ảnh kỉ niệm với Ông Gero Boehmer, Giám đốc Quản trị và Quan hệ quốc tế của Tập đoàn WILO SE - CHLB Đức.
]
Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt và đoàn công tác chụp ảnh kỉ niệm với Ông Gero Boehmer, Giám đốc Quản trị và Quan hệ quốc tế của Tập đoàn WILO SE trước nhà máy thông minh của tập đoàn.
Sáng ngày 26/6/2024, Bộ trưởng và đoàn công tác đã có buổi thăm và làm việc với lãnh đạo trường Đại học Humboldt và thăm quan phòng thí nghiệm quang học và điện tử tại Trung tâm nghiên cứu IRIS Adlershof. Tại buổi làm việc, Bộ trưởng bày tỏ mong muốn tổ chức trao đổi học thuật, đưa các nghiên cứu viên Việt Nam sang học tập ngắn hạn trong thời gian 6 tháng tại Trung tâm nghiên cứu IRIS Adlershof và hi vọng trong thời gian tới, các nhà khoa học của Đại học Humboldt có thể phối hợp với các nhà khoa học từ các viện nghiên cứu, trường đại học của Việt Nam cùng trao đổi, xây dựng các đề xuất nghiên cứu chung thuộc các chương trình hợp tác giữa Bộ KH&CN và Bộ Nghiên cứu và Giáo dục CHLB Đức đồng cấp kinh phí.
Cũng trong khuôn khổ chuyến thăm lần này, chiều ngày 26/6/2024, tại trụ sở Đại sứ quán Việt Nam tại CHLB Đức, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt và Đại sứ Việt Nam tại CHLB Đức Vũ Quang Minh đồng chủ trì buổi làm việc với các nhà khoa học, trí thức Việt Nam tại CHLB Đức. Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt và đoàn công tác đã lắng nghe những đề xuất chính sách, giải đáp thắc mắc của các nhà khoa học, tiến tới đẩy mạnh hợp tác KH&CN giữa hai nước. Bộ trưởng cũng mong muốn các nhà khoa học, trí thức Việt Nam tại CHLB Đức hướng về quê hương, đóng góp chất xám để góp phần thúc đẩy phát triển nghiên cứu khoa học và đẩy mạnh hoạt động đổi mới sáng tạo tại quê nhà.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt phát biểu tại buổi gặp mặt các nhà khoa học, trí thức Việt Nam tại CHLB Đức.
Nhân dịp này, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt đã có cuộc tiếp xúc nhanh với Bộ trưởng Bộ Khoa học và Nghệ thuật bang Hessen - ông Timon Gremmels tại Frankfurt, để trao đổi về những đề xuất hợp tác trong tương lai. Bên cạnh việc thúc đẩy hợp tác nghiên cứu chung trong các lĩnh vực truyền thống như sử dụng hợp lý tài nguyên và phát triển bền vững, kinh tế sinh học và y tế, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt đề xuất Bộ Khoa học và Nghệ thuật bang Hessen tạo điều kiện để hai bên có thể triển khai cụ thể một số nội dung như: Mở rộng quy mô, tăng cường hoạt động xây dựng năng lực và trao đổi học thuật; Hỗ trợ nghiên cứu nâng cao năng lực và đổi mới công nghệ, xây dựng lộ trình chuyển đổi công nghệ hướng tới tăng trưởng xanh và trung hòa carbon; Hợp tác toàn diện thông qua việc ký kết Bản ghi nhớ với các trường đại học uy tín của bang Hessen; phát triển các chương trình liên kết đào tạo; hợp tác về nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo; khởi nghiệp và chuyển giao công nghệ.
Bộ trưởng cũng đề nghị Bộ Khoa học và Nghệ thuật bang Hessen phối hợp với Bộ KH&CN Việt Nam tổ chức Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia (Techfest) tại CHLB Đức, nhằm giới thiệu hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo hai quốc gia, hệ thống các chính sách thu hút đầu tư, thu hút doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo mở rộng thị trường tại hai quốc gia.
Trong nhiều thập kỷ qua, hợp tác về KH&CN giữa Việt Nam và CHLB Đức liên tục phát triển, nổi bật là: Chương trình đối tác quốc tế về đổi mới sáng tạo bền vững, Chương trình y tế và phát triển đô thị bền vững, Chương trình kinh tế sinh học… tạo ra mối quan hệ hợp tác gắn bó giữa các viện nghiên cứu, các trường đại học, thúc đẩy hoạt động nghiên cứu và đổi mới sáng tạo, cùng nhau giải quyết các vấn đề học thuật là thế mạnh của CHLB Đức và phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Bộ trưởng cũng đề nghị Bộ trưởng Bộ Khoa học và Nghệ thuật bang Hessen hỗ trợ Việt Nam tham gia hai chương trình nghiên cứu của Bang Hessen là LOEWE: hỗ trợ các trường đại học và tổ chức nghiên cứu nâng cao hơn nữa vị thế và thực hiện các mục tiêu chiến lược; thúc đẩy các dự án khoa học hợp tác xuất sắc, đặc biệt là mạng lưới chuyên sâu giữa khoa học, nghiên cứu phi đại học và công nghiệp với nguồn tài trợ hằng năm từ 70 đến 80 triệu Euro. Tiếp theo là chương trình Hesse Horizon với mục đích tăng cường sự tham gia của các trường đại học và các tổ chức nghiên cứu Hessian trong chương trình khung của EU. Hessen Horizon hỗ trợ các trường đại học tiếp thu các dự án nghiên cứu ở cấp độ châu Âu. Ngoài ra, các nhà khoa học quốc tế xuất sắc có thể nộp đơn xin học bổng dựa trên chương trình tài trợ của EU.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt gặp mặt Ngài Timon Gremmels, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Nghệ thuật Bang Hessen.
Chuyến thăm chính thức của Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt tại CHLB Đức đã góp phần khẳng định mối quan hệ hợp tác chiến lược giữa Việt Nam và CHLB Đức trong lĩnh vực KH,CN&ĐMST. Kết quả đạt được của chuyến thăm góp phần vào chuỗi các hoạt động kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và CHLB Đức, tiếp tục khẳng định CHLB Đức là đối tác hàng đầu của Việt Nam về hợp tác KH,CN&ĐMST, các chương trình hợp tác nghiên cứu chung trong nhiều lĩnh vực sẽ được hai bên trao đổi, đàm phán, tạo điều kiện cho các nhà khoa học hai nước cùng hợp tác nghiên cứu, giải quyết các vấn đề khó khăn mà Việt Nam hiện đang phải đối mặt cũng như là các vấn đề toàn cầu cần chung tay giải quyết.