Nghiên cứu, được công bố trên tạp chí Nature Communications, cho thấy cộng đồng cá ở khu vực này đã biến động đáng kể so với những năm 1990, và tốc độ thay đổi ngày càng gia tăng. Đây là một mối quan ngại lớn vì vai trò quan trọng của cá ở rạn san hô trong hệ sinh thái biển, bao gồm việc đảm bảo an ninh lương thực và kiểm soát sự phát triển của rong biển.

Nghiên cứu cho thấy sự đa dạng của san hô, không chỉ là số lượng san hô, chính là yếu tố quan trọng nhất trong việc thúc đẩy sự đa dạng của các loài cá sống phụ thuộc vào rạn san hô. Rạn san hô Great Barrier hiện đang đối mặt với nhiều áp lực, bao gồm hiện tượng san hô bị tẩy trắng gia tăng và lốc xoáy thường xuyên hơn. Từ năm 1998 đến 2022, đã có sáu sự kiện san hô bị tẩy trắng hàng loạt, và một sự kiện nữa xảy ra gần đây vào năm 2024, đồng thời các yếu tố khác như ô nhiễm nước và sự tấn công của sao biển gai cũng làm gia tăng sức ép lên hệ sinh thái này.

Kết quả nghiên cứu chỉ ra sự biến động đáng kể của các mô hình đa dạng theo vĩ độ, cho thấy rằng số lượng cá tại các vùng cực bắc của Rạn san hô, gần đường xích đạo, đã giảm, trong khi ở vùng cực nam thì lại tăng. Điều này tạo ra câu hỏi về những hệ quả tiềm tàng đối với hoạt động của hệ sinh thái. Đồng thời, nghiên cứu cũng xem xét thành phần của cộng đồng cá, cho thấy rằng các loài cá đã liên tục thay thế nhau, đặc biệt là để phản ứng với các nhiễu loạn ngày càng phổ biến. Những thay đổi này không chỉ phản ánh tình trạng sức khỏe của hệ sinh thái mà còn đặt ra những thách thức trong việc bảo tồn và quản lý Rạn san hô Great Barrier.