Thương vụ Việt Nam tại Ai Cập, Vụ Thị trường Châu Phi, Tây Á, Nam Á khuyến cáo doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam cần lưu ý để tránh ảnh hưởng tới thị phần xuất khẩu thủy sản sang Ai Cập.

Các nhà nhập khẩu Ai Cập cho rằng, hàng thủy sản Việt Nam chất lượng không đồng đều, không vượt qua được kiểm tra về an toàn thực phẩm khiến cho việc thông quan khó khăn, gây thêm nhiều chi phí tại cảng. Đây là một trong những nguyên nhân khiến kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Ai Cập tháng 6/2012 giảm 50% so với cùng kỳ.

Ai Cập đang được xem như một thị trường tiềm năng cho hàng hải sản Việt Nam. Những năm gần đây, kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường Ai Cập ngày càng tăng. Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Ai Cập năm 2011 đạt 59,73 triệu USD, tăng gần 3 lần so với 20,44 triệu USD của năm 2007. 6 tháng đầu năm 2012, xuất khẩu thủy sản đã đạt 42,78 triệu USD, tăng 17 triệu USD so với cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, trong tháng 6 vừa qua, kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Ai Cập chỉ đạt 5,84 triệu USD, giảm 50% so với cùng kỳ 2011, thấp hơn các tháng trước trong bối cảnh nhu cầu của thị trường vẫn cao.

Thương vụ Việt Nam cho biết, nguyên nhân khiến giá trị xuất khẩu thủy sản tháng 6 giảm như trên là do một số doanh nghiệp nhập khẩu Ai Cập thường khiếu nại hàng thủy sản Việt Nam chất lượng không đồng đều, không vượt qua được kiểm tra về an toàn thực phẩm khiến cho việc thông quan khó khăn, gây thêm nhiều chi phí tại cảng như chi phí lưu kho, bãi, chi phí điện…

Về giá cả, giá chào bán tại cùng thời điểm không ổn định. Chính điều này khiến khách hàng Ai Cập thắc mắc và cho rằng bị tăng giá bất hợp l‎ý. Với lý do đó, phía nhà nhập khẩu đã không trả tiền ngay để nhận bộ chứng từ hay để hàng tồn đọng tại cảng biển. Điều này gây tâm lý lo ngại, tổn thất cho doanh nghiệp Việt Nam, tạo áp lực giảm giá mạnh. Có những lô hàng đến cảng, bên nhập khẩu ép doanh nghiệp Việt Nam giảm đến gần nửa giá chào bán ban đầu trong hợp đồng đã ký…

Đối với hợp đồng thương mại, các điều khoản trong hợp đồng do phía Việt Nam soạn thảo thường rất sơ sài, không nêu rõ trách nhiệm của mỗi bên khi ký kết nên dễ bị đối tác gây khó khăn. Hầu hết hợp đồng không có quy định điều khoản khiếu nại. Vì vậy mỗi khi có tranh chấp xảy ra, các đối tác thường gặp trực tiếp Thương vụ Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập, gây nhiều khó khăn, trở ngại khi Thương vụ hỗ trợ doanh nghiệp hai bên giải quyết sự việc.

Trước thực tế nói trên, Thương vụ Việt Nam tại Ai Cập cho rằng, các doanh nghiệp cần đảm bảo chất lượng hàng hóa xuất khẩu luôn ổn định để tránh gặp khó khăn khi cơ quan chức năng của Ai Cập kiểm tra an toàn thực phẩm. Mỗi khi đàm phán và ký kết hợp đồng với đối tác Ai Cập, các doanh nghiệp nên lựa chọn các phương thức giao hàng, phương thức thanh toán mà lợi thế không quá nghiêng về phía người mua, tránh hiện tượng phía nhập khẩu không nhận hàng để ép giảm giá. Hợp đồng phải có quy định cơ quan giải quyết tranh chấp (trọng tài hay tòa án) để làm cơ sở cho việc giải quyết khi phát sinh tranh chấp.