Hiệu suất sử dụng đạm và năng suất tích luỹ của hai dòng lúa ngắn ngày mới chọn tạo
Nghiên cứu được tiến hành tại khu thí nghiệm đồng ruộng Khoa Nông học, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội nhằm tìm hiểu đặc điểm sinh trưởng, năng suất tích luỹ và hiệu suất sử dụng đạm của 2 dòng lúa ngắn ngày có triển vọng do dự án JICA-HUA mới chọn tạo: IL03-4-4-2 (G1) và IL19-4-3-1 (G2).
Đạm là môt nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu nhất của cây lúa. Hiệu suất sử
dụng đạm (HSSDĐ) là khái niệm có thể tính bằng nhiều cách khác nhau. Tăng hiệu
suất sử dụng đạm là mong muốn của tất cả các nhà nông học và người sản xuất. HSSDĐ
khách nhau ở các giống lúa khác nhau. Nhằm tìm hiểu đặc điểm sinh trưởng năng
suất tích luỹ và hiệu suất sử dụng đạm của 2 dòng lúa ngắn ngày có triển vọng
do dự án JICA-HUA mới chọn tạo: IL03-4-4-2 (G1) và IL19-4-3-1 (G2), nâng cao hiệu
suất sử đạm, góp phần xây dựng quy trình canh tác lúa bền vững, nhóm tác giả gồm
Tăng Thị Hạnh, Phan Thị Hồng Nhung, Đỗ Thị Hường, Phạm Văn Cường (Khoa Nông học,
Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội) và Takuya Araki (Khoa Nông nghiệp, Đại học
Ehime, Nhật Bản) đã thực hiện nghiên cứu “Hiệu suất sử dụng đạm và năng suất
tích luỹ của hai dòng lúa ngắn ngày mới chọn tạo”
Vật liệu dược
nhóm nghiên cứu sử dụng là 2 dòng lúa ngắn ngày triển vọng do dự án JICA-HUA mới
chọn tạo: IL03-4-4-2 (G1) và IL19-4-3-1 (G2). Hai dòng G1 và G2 có thời gian
sinh trưởng trong vụ xuân khoảng 115-120 ngày, vụ mùa trung khoảng 100-105
ngày, có 13 lá trên thâm chính. Giống đối chứng là Khang Dân 18 (G3) – đây là
gióng lúa cải tiến, ngắn ngày đang được gieo trồng phổ biến ở vùng đồng bằng Bắc
bộ.
Với các vật liệu
trên, nghiên cứu được tiến hành trong 02 vụ: vụ mùa 2011 và vụ xuân 2012 tại
khu thí nghiệm đồng ruộng Khoa Nông học, Trường đại học Nông nghiệp Hà Nội. Qua
quá trình nghiên cứu, nhóm tác giả đã đưa ra các kết luận sau:
- Trong giai đoạn
đẻ nhánh, hai dòng lúa ngắn ngày IL03-4-4-2 và IL19-4-3-1 sinh trưởng nhanh, có
chỉ số diện tích lá cao hơn giống Khang Dân 18 trong cùng một điều kiện bón đạm.
- Các dòng lúa ngắn
ngày không có sự sai khác về tốc độ sinh trưởng so với giống đối kháng. Tuy
nhiên trong giai đoạn từ chín sáp – chính hoàn toàn, các dòng lúa ngắn ngày có
tốc độ tích luỹ chất khô về bông cao hơn so với Kháng Dân 18 trong cùng một điều
kiện bón đạm ở cả vụ mùa và vụ xuân.
- Hiệu suất sử dụng
đạm về khối lượng chất khô của 2 dòng lúa ngắn ngày IL03-4-4-2 và IL19-4-3-1 cao
hơn Khang Dân 18 trong điều kiện bón đạm 90kg N/ha ở vụ xuân và trong cả hai điều
kiện 45 và 90kg N/ha ở vụ xuân. Tuy nhiên trong vụ xuân, hiệu suất bón đạm của
các dòng lúa ngắn ngày thấp hơn giống đối chứng.
- Tuy năng suất
và các yếu tố cấu thành năng suất của 2 dòng lúa ngắn ngày IL03-4-4-2 và IL19-4-3-1
không có sự sai khác so với giống Khang Dân 18 ở cùng một điều kiện bón đạm
nhưng năng suất tích luỹ của chúng đạt giá trị cao hơn do rút ngắn thời gian
sinh trưởng.
- Khả năng sinh
trưởng mạnh trong thời gian đầu và tốc độ tích luỹ về bông lớn trong giai đoạn
cuối giúp cho các dòng lúa ngắn ngày IL03-4-4-2 và IL19-4-3-1 có năng suất cao.
Tạp chí Nông nghiệp và PTNT, số 14/2013