Được biết, quá trình xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về KH&CN (gọi tắt là Giải thưởng) đợt 5 được tiến hành độc lập theo ba cấp: Cấp cơ sở; Cấp Bộ, ngành, địa phương; Cấp Nhà nước. Trong đó, Cấp Nhà nước được tiến hành theo hai bước tại các Hội đồng xét tặng Giải thưởng chuyên ngành và tại Hội đồng xét tặng Giải thưởng cấp Nhà nước.

Trong các công trình được đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh có công trình Nghiên cứu thiết kế chi tiết và ứng dụng công nghệ để chế tạo, lắp ráp và hạ thủy giàn khoan tự nâng ở độ sâu 90m nước phù hợp với điều kiện Việt Nam. Đây là công trình đưa Việt Nam vào top 10 quốc gia trên thế giới chế tạo thành công sản phẩm này. Lĩnh vực y tế có nhiều công trình được đề nghị xét tặng nhất gồm cụm công trình Nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ nhằm đảm bảo an toàn truyền máu, phục vụ cho cấp cứu và đảm bảo đủ máu dự trữ cho điều trị, cụm công trình Ứng dụng các kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán, điều trị một số bệnh lý mạch não bằng điện quang can thiệp nội mạch và cụm công trình Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật hiện đại về bức xạ ion hóa trong chẩn đoán, điều trị ung thư và một số bệnh lý khác.

Riêng cụm công trình toán học duy nhất được vinh danh Các bất biến và cấu trúc của vành địa phương và vành phân bậc của GS.TSKH Ngô Việt Trung, GS.TSKH Nguyễn Tự Cường, GS.TSKH Lê Tuấn Hoa đã được Hội đồng chuyên ngành cấp nhà nước về lĩnh vực toán học do GS.VS Nguyễn Văn Hiệu làm Chủ tịch Hội đồng, GS Ngô Bảo Châu làm Phó Chủ tịch Hội đồng cùng 9 thành viên là các nhà khoa học đầu ngành về toán học của Việt Nam và thế giới đề nghị xét tặng.

Ngoài ra, thêm một cụm công trình trong lĩnh vực dầu khí, một công trình thuộc lĩnh vực môi trường và hai cụm công trình KHXH cũng được đề nghị xét tặng giải thưởng HCM lần này.

GS Phan Huy Lê - tác giả một công trình được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh - cho rằng các công trình nghiên cứu khoa học xã hội đã có bước phát triển rất đáng kể. Thể hiện từ cơ cấu chuyên môn của các ngành khoa học xã hội, các tổ chức nghiên cứu và đào tạo đến đội ngũ nhà khoa học và các sản phẩm nghiên cứu. Tuy nhiên, khoa học xã hội Việt Nam cũng bộc lộ một số mặt hạn chế, trong đó GS Lê đặc biệt nhấn mạnh tình trạng có nhiều công trình nghiên cứu nhưng vẫn thiếu những công trình tầm cỡ.

Dự kiến Lễ trao giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đợt 5 sẽ được tổ chức vào dịp Quốc khánh 2/9/2016.