SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Khơi dậy khát vọng kiến tạo tương lai

Biến đổi khí hậu toàn cầu làm gia tăng các bệnh về mắt

[15/08/2022 10:06]

Tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu đang dấy lên lo ngại cho sức khỏe con người, trong đó phải nói tới nguy cơ các bệnh về mắt.

 Biến đổi khí hậu gây ảnh hưởng nặng nề tới mắt. Ảnh minh họa

Biến đổi khí hậu là những biến đổi trong hệ thống khí hậu Trái đất bao gồm đại dương, đất đai, bầu khí quyển, thủy quyển, sinh quyển… Những biến đổi này có thể giới hạn trong một vùng nhất định hay xuất hiện trên toàn cầu. Tất cả biến đổi này đều bắt nguồn từ nguyên nhân chủ quan và khách quan.

Trước đây, biến đổi khí hậu gây ra những ảnh hưởng lớn đến thành phần, khả năng phục hồi, sinh sản của hệ sinh thái tự nhiên. Những năm gần đây, các nhà khoa học phát hiện nó còn gây ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thống kinh tế – xã hội, sức khỏe và phúc lợi con người. Theo nghiên cứu của Mỹ, tình trạng thay đổi khí hậu toàn cầu không chỉ ảnh hưởng tới hệ hô hấp, tim mạch mà còn gia tăng các bệnh về mắt.

Biến đổi khí hậu làm gia tăng người mắc đục thủy tinh thể

Cụ thể, đợt nắng nóng đang xảy ra khá thường xuyên đã gây ra các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể. Mối liên hệ dịch tễ học giữa sự hình thành đục thủy tinh thể và bức xạ UV đã được thiết lập trong một số nghiên cứu.

Tỷ lệ đục thủy tinh thể hạt nhân chiếm ưu thế ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới, có thể liên quan đến nhiệt độ môi trường cao của khu vực đó. Một nghiên cứu bệnh chứng được thực hiện ở Ấn Độ đã phát hiện ra mối quan hệ giữa mất nước do sóng nhiệt và tăng tỷ lệ đục thủy tinh thể trước tuổi già.

Biến đổi khí hậu làm gia tăng bệnh lý võng mạc

Bệnh lý võng mạc cũng liên quan đến sự gia tăng nhiệt môi trường. Một cơ sở dữ liệu dân số trên toàn quốc trong 11 năm điều tra mối liên hệ giữa điều kiện thời tiết và bong võng mạc cho thấy tỷ lệ bong võng mạc liên quan đáng kể với mùa và tương quan thuận với nhiệt độ môi trường. Bong võng mạc do đông máu dường như có liên quan chặt chẽ nhất với nhiệt độ và tính theo mùa, mặc dù mối liên quan đó không phải lúc nào cũng được tìm thấy.

Làm viêm giác mạc do nấm liên quan lượng mưa tăng

Những thay đổi về nhiệt độ và lượng mưa cũng liên quan đến sự gia tăng các bệnh do véc tơ truyền, chẳng hạn như bệnh mắt hột. Bệnh mắt hột là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa có thể phòng tránh được do nguồn gốc truyền nhiễm trên toàn thế giới. Bệnh này phổ biến nhất ở châu Phi, cận Sahara, nơi khí hậu nóng, lượng mưa tối thiểu và các mối quan tâm về cơ sở hạ tầng dẫn đến điều kiện vệ sinh dưới mức tối ưu khiến các gia đình dễ bị lây nhiễm.

Người ta suy đoán rằng sự thay đổi khí hậu liên tục do con người gây ra trên khắp lục địa có thể tạo động lực cho sự phân bố ngày càng rộng của véc tơ ruồi và do đó, dịch bệnh phát triển. Các biến dạng liên quan đến khí hậu như lũ lụt, hạn hán hoặc thiên tai khác gây ra, có thể góp phần làm xấu đi điều kiện vệ sinh, làm trầm trọng thêm tỷ lệ lưu hành bệnh. Xu hướng viêm giác mạc do nấm có liên quan đến nhiệt độ cao, lượng mưa tăng và sự phổ biến của các đợt nắng nóng.

Lượng mưa lớn cũng được cho là sẽ trở nên thường xuyên hơn và dữ dội hơn khi địa cầu tiếp tục ấm lên. Cường độ của lượng mưa khu vực sẽ phụ thuộc vào các yếu tố như sự thay đổi trong hoàn lưu khí quyển, động lực của bão và sự nóng lên của khu vực. Lũ quét dự kiến ​​sẽ gia tăng tần suất do lượng kết tủa vượt quá khả năng của hệ thống thoát nước, khiến hệ thống nước bị ô nhiễm gây ra nhiều bệnh về mắt.

Bức xạ của tia cực tím tới mắt

Bức xạ cực tím (UVR) là một dạng bức xạ không ion hóa do mặt trời phát ra. Lượng UVR đến bề mặt trái đất không bị phản xạ được điều chỉnh bởi một số yếu tố khí quyển, bao gồm ôzôn, xu hướng mây, hệ số phản xạ bề mặt đất, độ cao và ô nhiễm không khí.

Các hạt ôzôn trong tầng bình lưu góp phần trong việc phân tán lượng UVR có hại. Sự suy giảm tầng ôzôn ban đầu được quan sát thấy vào những năm 1980 sau đó có liên quan đến các phân tử làm suy giảm tầng ôzôn do con người tạo ra.

Khi tia UV chiếu vào mắt, các cấu trúc bị ảnh hưởng được xác định bởi bước sóng. Các bước sóng ngắn hơn có hoạt tính sinh học và được giác mạc hấp thụ nhiều hơn. Các bước sóng dài hơn có thể chạm tới thủy tinh thể, góp phần hình thành đục thủy tinh thể. Bức xạ UV có liên quan đến một số bệnh lý mắt, bao gồm thoái hóa điểm vàng do tuổi tác, mộng thịt và chứng loạn dưỡng Fuchs. Ngoài ra, stress oxy hóa được cho là kết quả của bức xạ UV cũng có liên quan đến hội chứng khô mắt.

An Dương 

www.vietq.vn (ctngoc)
Bản quyền @ 2017 thuộc về Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ
Địa chỉ: Số 02, Lý Thường kiệt, phường Tân An, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ
Điện thoại: 0292.3820674, Fax: 0292.3821471; Email: sokhcn@cantho.gov.vn
Trưởng Ban biên tập: Ông Trần Đông Phương An - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ