Ảnh minh họa

Thời gian qua, tình trạng khai thác cát quá mức đã dẫn đến nhiều hệ lụy về môi trường. Những tỉnh ở thượng nguồn ĐBSCL như An Giang, Đồng Tháp… với lợi thế về nguồn cát dồi dào vốn được xem là những “mỏ vàng”, nay cũng đối mặt với nguy cơ cạn kiệt.

Riêng đối với các công trình giao thông, 2 năm trở lại đây, giá vật liệu xây dựng, nhất là giá cát liên tục tăng vọt, “nhảy múa” khiến nhiều công trình lâm vào thế khó. Trước tình hình trên, nhiều doanh nghiệp, nhà thầu xây dựng đã chọn tro xỉ để làm vật liệu xây dựng, san lấp.

Trước thực trạng nêu trên, ông Nguyễn Hoàng Linh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, việc xây dựng tiêu chuẩn trong lĩnh vực xây dựng, đặc biệt tiêu chuẩn cơ sở về sử dụng tro, xỉ... mang tính cấp thiết để giảm sự suy thoái của thiên nhiên.

Và trên thực tế, nhằm thực hiện chiến lược Khoa học và Công nghệ giai đoạn 2011 - 2020, từ năm 2016-2018 Bộ Xây dựng đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành 4 đề án và 2 chương trình khoa học và công nghệ quan trọng gồm: Đề án hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn quy chuẩn kỹ thuật xây dựng; Đề án hoàn thiện hệ thống định mức và giá xây dựng; Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018-2025, định hướng đến năm 2030; Đề án áp dụng mô hình thông tin công trình (BIM) trong hoạt động xây dựng và quản lý vận hành công trình;

Chương trình nghiên cứu xây dựng thực nghiệm công trình trên biển đảo; Chương trình nghiên cứu phát triển vật liệu xây dựng sử dụng tro, xỉ, thạch cao đã qua xử lý từ các nhà máy nhiệt điện, nhà máy hóa chất phân bón và cơ sở công nghiệp phát thải khác. Theo đó, Bộ Xây dựng đã xây dựng, ban hành hoặc trình ban hành, ủy quyền cho các đơn vị liên quan ban hành tiêu chuẩn quốc gia, tiêu chuẩn cơ sở, hướng dẫn kỹ thuật; định mức kinh tế kỹ thuật về tro, xỉ, thạch cao…

Liên quan tới vấn đề trên, trước đó, Bộ GTVT cũng có văn bản yêu cầu các đơn vị triển khai công việc liên quan đến sử dụng vật liệu tro xỉ của các nhà máy nhiệt điện vào các công trình giao thông. Theo đó, Bộ GTVT yêu cầu các ban QLDA thuộc Bộ GTVT, chủ đầu tư, cơ quan thực hiện dự án đẩy mạnh hơn nữa việc nghiên cứu, lựa chọn các hạng mục công trình phù hợp để sử dụng vật liệu tro, xỉ của các nhà máy nhiệt điện, báo cáo kết quả thực hiện về Bộ GTVT trước ngày 15/12.

Viện Khoa học và công nghệ GTVT chủ trì xây dựng và ban hành tiêu chuẩn cơ sở về sử dụng tro, xỉ từ các nhà máy nhiệt điện đốt than trong thi công móng mặt đường giao thông nông thôn.

Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Viện Khoa học và công nghệ GTVT, Trường Đại học Công nghệ GTVT tiếp tục chủ động đề xuất các nhiệm vụ nghiên cứu ứng dụng vật liệu tro, xỉ, thạch cao làm nguyên vật liệu trong các công trình giao thông, thay thế vật liệu tự nhiên trong trường hợp sử dụng hoàn toàn tro xỉ, hoặc sử dụng tro xỉ kết hợp đất và/hoặc các loại vật liệu, phụ gia khác trong kế hoạch KHCN năm 2022, năm 2023 và các năm tiếp theo.

Đồng thời, đề xuất xây dựng quy chuẩn kỹ thuật, hướng dẫn kỹ thuật hoặc quy định khi sử dụng chất thải rắn công nghiệp thông thường làm nguyên liệu, vật liệu trong các công trình giao thông, bảo đảm phù hợp quy chuẩn kỹ thuật môi trường.

Viện Khoa học và Công nghệ GTVT và Viện Chiến lược và Phát triển GTVT chủ động phối hợp với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) trong việc triển khai dự án thí điểm sử dụng tro xỉ theo đề nghị của tập đoàn; báo cáo Bộ GTVT về kết quả phối hợp với EVN trong công tác xây dựng tiêu chuẩn, định mức liên quan đến sử dụng tro, xỉ nhà máy nhiệt điện đốt than trước ngày 15/12/2022.

Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông chủ trì tham mưu rà soát, xây dựng bổ sung các định mức, đơn giá liên quan đến các hạng mục xây dựng công trình giao thông có sử dụng vật liệu tro xỉ nhiệt điện đốt than, báo cáo kết quả thực hiện về Bộ GTVT trước ngày 15/12.

Vụ Khoa học-Công nghệ ưu tiên triển khai các nhiệm vụ nghiên cứu ứng dụng vật liệu tro, xỉ, thạch cao làm nguyên vật liệu trong các công trình giao thông, thay thế vật liệu tự nhiên; chủ trì phối hợp các đơn vị thuộc Bộ Xây dựng, EVN để triển khai chương trình nghiên cứu, dự án thí điểm làm cơ sở rà soát, cập nhật, hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn và các quy định kỹ thuật có liên quan đến sử dụng vật liệu tro, xỉ, thạch cao trong xây dựng công trình giao thông. Các đơn vị tổng hợp báo cáo của các cơ quan, đơn vị kết quả thực hiện để tham mưu văn bản báo cáo Chính phủ về việc nghiên cứu sử dụng tro, xỉ, thạch cao làm nguyên vật liệu trong công trình giao thông trước ngày 31/12.

Bảo Lâm