Đảm bảo an toàn PCCC trong thiết kế buồng đổ rác, ống đổ rác trong nhà và công trình
Buồng đổ rác và ống đổ rác đã trở thành một phần không thể thiếu trong các nhà và công trình cao tầng. Để đảm bảo an toàn cho người và tài sản, việc thiết kế và lắp đặt cần tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC).
Ống đổ rác và buồng chứa rác phải đảm bảo quy chuẩn PCCC. Ảnh minh họa
QCVN 06:2021/BXD Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình
Theo QCVN 06:2021/BXD Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình quy định buồng chứa rác, ống đổ rác và cửa thu rác phải được thiết kế, lắp đặt phù hợp với tiêu chuẩn, yêu cầu kỹ thuật quy định riêng cho bộ phận này và các yêu cầu.
Cụ thể, các ống đổ rác và buồng chứa rác phải được cách ly với những phần khác của nhà bằng các bộ phận ngăn cháy; cửa thu rác ở các tầng phải có cửa ngăn cháy tự động đóng kín. Ống đổ rác phải được làm bằng vật liệu không cháy. Không được đặt các ống đổ rác và buồng chứa rác bên trong các buồng thang bộ, sảnh đợi hoặc khoang đệm được bao bọc ngăn cháy dùng cho thoát nạn.
Các buồng có chứa ống đổ rác hoặc để chứa rác phải bảo đảm có lối vào trực tiếp qua một khoảng thông thoáng bên ngoài nhà hoặc qua một khoang đệm ngăn cháy được thông gió thường xuyên. Cửa vào buồng chứa rác không được đặt liền kề với các lối thoát nạn hoặc cửa ra bên ngoài của nhà hoặc đặt gần với cửa sổ của nhà ở.
Đối với nhà, công trình có chiều cao PCCC từ trên 50 m đến 150 m thuộc nhóm nguy hiểm cháy theo công năng F1.2, F4.3 và nhà hỗn hợp quy chuẩn yêu cầu thân ống đổ rác phải được làm bằng vật liệu không cháy. Cửa van nhận rác của ống đổ rác phải được bố trí trong một phòng riêng, ngăn cách với các không gian khác bằng vách ngăn cháy có giới hạn chịu lửa không thấp hơn EI 120. Các cửa ngăn cháy lắp trên vách này phải có giới hạn chịu lửa không thấp hơn EI 60, được trang bị cơ cấu tự đóng và được chèn kín các khe cửa.
QCVN 04:2021/BXD Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư
Cũng nằm trong bộ quy chuẩn năm 2021 của Bộ Xây dựng, QCVN 04:2021/BXD Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư quy định Đối với nhà chung cư và nhà chung cư hỗn hợp cũng có những quy định cụ thể về hệ thống PCCC trong thiết kế buồng chứa rác của các công trình.
Theo quy chuẩn, hệ thống thu gom rác thải trong nhà theo đường ống phải đảm bảo các yêu cầu sau như cửa ống thu rác phải được bố trí tại buồng thu rác đặt ở từng tầng. Buồng thu rác phải là một không gian khép kín, được thông gió tự nhiên hoặc cưỡng bức, không gây lây lan mùi ra các khu vực xung quanh; Lối vào buồng thu rác ở mỗi tầng phải đi qua khoang đệm chống cháy.
Buồng thu rác và khoang đệm chống cháy phải được bố trí hệ thống báo cháy tự động hoặc chữa cháy tự động; Tổ hợp đường ống, cửa của đường ống thu rác, tấm chắn, van, cửa buồng thu rác phải được chế tạo từ vật liệu chống ăn mòn, không cháy (xác định theo QCVN 06:2021/BXD). Tổ hợp này phải được cách âm khi bố trí sát phòng ngủ;
Bên cạnh đó, cửa của đường ống thu rác phải là cửa chống cháy loại 1, kín khít, ngăn được mùi và có cơ cấu chắn khói tự động; Phần đỉnh của đường ống thu rác phải có đường ống thoát hơi nhô lên khỏi mái nhà không ít hơn 0,7 m, diện tích mặt cắt không nhỏ hơn 0,05 m2 đồng thời phải có mái che mưa và lưới chắn để ngăn không cho các loài côn trùng, gặm nhấm xâm nhập;
Ngoài ra, buồng chứa rác phải được bố trí ngay dưới đường ống thu rác tại tầng đầu tiên trên mặt đất hoặc tầng nửa hầm hoặc tầng hầm thứ nhất (nếu không có tầng nửa hầm); buồng chứa rác phải có chiều cao thông thủy không dưới 2,5 m và có cửa mở ra ngoài; buồng chứa rác phải có cửa cách ly với lối vào nhà bằng tường đặc và được ngăn với các bộ phận khác của nhà bằng tường ngăn cháy (có giới hạn chịu lửa không thấp hơn REI 60); phải có hệ thống thông gió; có hệ thống báo cháy tự động, chữa cháy tự động; Buồng chứa rác phải có hố thu và đường ống dẫn nước bẩn vào hệ thống thoát nước thải chung của nhà, cũng như có lối vào riêng phục vụ việc chuyên chở rác.
Đối với hệ thống thu gom rác thải trong nhà trên từng tầng phải đảm bảo các yêu cầu như thùng thu gom rác thải phải được đặt tại mỗi tầng trong một phòng riêng, không gây cản trở việc thoát nạn, cứu hộ; Trong mỗi phòng thu gom rác thải phải bố trí đồng thời thùng thu gom rác thải hữu cơ dễ phân hủy và thùng thu gom rác thải khó phân hủy;
Phòng chứa thùng thu gom rác thải phải được ngăn với khu vực khác bằng các bộ phận ngăn cháy, có hệ thống thông gió, có hệ thống báo cháy tự động, chữa cháy tự động; Các thùng thu gom rác thải phải kín, không phát tán mùi, không rò rỉ, không gây rơi vãi rác khi vận chuyển. Việc vận chuyển các thùng thu gom rác ra khỏi mỗi tầng phải được thực hiện trong ngày; Các loại rác gây nguy cơ cháy nổ, phát tán dịch bệnh không được đổ vào thùng thu gom rác.
Khi công trình được nghiệm thu và đưa vào sử dụng theo quy định, trong quá trình sử dụng, chủ đầu tư, đơn vị quản lý, vận hành cần lưu ý hướng dẫn người dân sử dụng không để chất, vật liệu nguy hiểm cháy nổ trong buồng đổ rác, ống đổ rác. Định kỳ kiểm tra, bảo trì, bảo dưỡng để duy trì các điều kiện an toàn, hoạt động cửa chống cháy, hệ thống PCCC theo thiết kế được thẩm duyệt, nghiệm thu và khuyến cáo của nhà sản xuất.
Việc tuân thủ các quy định về an toàn PCCC trong quá trình xử lý rác tại các nhà cao tầng không chỉ đảm bảo an toàn cho người dân mà còn góp phần vào việc bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống trong cộng đồng.