Xăng không chì là hỗn hợp dễ bay hơi của các hydrocacbon lỏng có nguồn gốc từ dầu mỏ với khoảng nhiệt độ sôi thông thường từ 30 °C đến 215°C, thường có chứa lượng nhỏ phụ gia phù hợp, nhưng không có phụ gia chứa chì, được sử dụng làm nhiên liệu cho động cơ đốt trong.

Trong đó xăng E10 là hỗn hợp của xăng không chì và etanol nhiên liệu, có hàm lượng etanol từ 9% đến 10% theo thể tích, ký hiệu là E10. Etanol góp phần làm giảm đáng kể lượng khí thải CO2 so với nhiên liệu hóa thạch như xăng. Nhờ etanol được sản xuất tại Châu Âu lượng khí thải năm 2019 đã giảm hơn 72% so với xăng hóa thạch. Càng pha trộn nhiều etanol thì kết quả cho khí hậu càng tốt. (Etanol, một hợp chất hóa học được biết đến rộng rãi với nhiều ứng dụng từ công nghiệp đến y học, là một chất lỏng không màu với khả năng tan trong nước cao và được sử dụng phổ biến trong nhiều ngành).

Xăng không chì pha 10% etanol nên đáp ứng các yêu cầu theo tiêu chuẩn. Ảnh minh họa

Ngày nay, có một số 100.000 mét khối etanol của Châu Âu góp phần làm giảm gần 100% lượng khí thải (được tính theo phương pháp tính toán tiêu chuẩn EU/SE do Chỉ thị năng lượng tái tạo của Châu Âu quy định có hiệu lực vào năm 2010 và được gia hạn vào năm 2021 (Chỉ thị năng lượng tái tạo, ("RED") 2009/28/EC ngày 23 tháng 4 năm 2009 và các sửa đổi (ví dụ: 2018/2001/EU, REDII)).

Thực tế xăng E10 phải tuân thủ luật nhiên liệu hiện hành và tiêu chuẩn xăng châu Âu, SS-EN 228. Còn tại Việt Nam hiện nay Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã công bố Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8401:2024 xăng không chì pha 10% etanol yêu cầu kỹ thuật và phương pháp thử.

Tiêu chuẩn này yêu cầu kỹ thuật và phương pháp thử đối với xăng không chì có pha etanol nhiên liệu với tỷ lệ từ 9% đến 10% theo thể tích (viết tắt là “xăng E10”), để sử dụng làm nhiên liệu cho động cơ đánh lửa.

Theo yêu cầu tại tiêu chuẩn này thì etanol dùng để pha trộn với xăng không chì phải là etanol nhiên liệu đáp ứng yêu cầu kỹ thuật quy định trong TCVN 7716 đối với etanol nhiên liệu biến tính hoặc TCVN 10625 và đối với etanol nhiên liệu không biến tính.

Trị số octan (là thước đo tiêu chuẩn về hiệu suất của động cơ hoặc nhiên liệu hàng không. Số octan càng cao, nhiên liệu càng có thể chịu nén được) theo phương pháp nghiên cứu (RON) là 92/95 min; Hàm lượng chì là 0,005 g/L, max; Ăn mòn mảnh đồng ở 50°C/3 h, max; Hàm lượng nhựa thực tế (đã rửa dung môi) 5mg/100 mL, max; Độ ổn định oxy hóa là 480; Áp suất hơi bão hòa ở 37,8°C, kPa; Hàm lượng benzen là 2,5 hoặc 1,0% thể tích, max.

Yêu cầu về ngoại quan, xăng phải sạch, trong và không có nước tự do hay tạp chất. Các loại phụ gia sử dụng để pha xăng E10 phải đảm bảo phù hợp với các quy định về an toàn, sức khỏe môi trường và không được gây hư hỏng cho động cơ và hệ thống phương tiện/thiết bị/ phụ trợ sử dụng trong tồn trữ, vận chuyển và phân phối nhiên liệu. 

Tiêu chuẩn này cũng đưa ra yêu cầu, việc lấy mẫu thí nghiệm nên tuân theo TCVN 6022: 2008 (ISO 3171) hoặc TCVN 6777: 2007 (ASTM D 4057).

An Dương (tnxmai)