Hội thảo có sự tham dự của lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, UBND TP. Cần Thơ, đại diện các sở, ngành, viện nghiên cứu, trường đại học, bệnh viện cùng nhiều chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.

Việc phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử từ lâu đã được lãnh đạo Đảng và Nhà nước quan tâm để phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao tiềm lực quốc gia. Quy hoạch tổng thể và các Quy hoạch chi tiết việc phát triển ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ trong các lĩnh vực: y tế, nông nghiệp, tài nguyên - môi trường, công nghiệp và các ngành kinh tế - kỹ thuật khác… do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đã được các bộ, ngành tích cực triển khai thực hiện. Bên cạnh sự phát triển về tiềm lực và hoàn thiện thể chế, các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng năng lượng nguyên tử đã có nhiều bước phát triển đáng ghi nhận, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội to lớn trong nhiều lĩnh vực.

Ông Nguyễn Văn Khởi – Thành ủy viên, Phó Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ phát biểu tại Hội thảo

Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Văn Khởi – Thành ủy viên, Phó Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ cho biết, thành phố hiện có gần 200 cơ sở bức xạ đang hoạt động, tập trung chủ yếu trong lĩnh vực y tế và công nghiệp. Các cơ sở này đã góp phần thúc đẩy hoạt động ứng dụng năng lượng nguyên tử của thành phố trong thời gian qua. Vì thế, ông mong muốn Bộ KH&CN cũng như các Bộ, ngành Trung ương, các chuyên gia, nhà khoa học, các doanh nghiệp, nhà đầu tư tiếp tục quan tâm, hỗ trợ cho TP. Cần Thơ nói riêng và các tỉnh, thành đồng bằng sông Cửu Long nói chung về vấn đề ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, cũng như chia sẻ kinh nghiệm trong áp dụng những giải pháp đẩy mạnh ứng dụng năng lượng nguyên tử.

Các đại biểu trao đổi tại Hội thảo

Tại hội thảo, các chuyên gia đã chia sẻ những định hướng quan trọng về khai thác kỹ thuật hạt nhân trong nhiều lĩnh vực. PGS.TS. Nguyễn Tuấn Khải, Phó Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (Bộ KH&CN), cho rằng ứng dụng kỹ thuật đồng vị trong truy xuất nguồn gốc sẽ giúp xác thực chất lượng thực phẩm, giảm gian lận và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng, đồng thời bảo hộ các loại thực phẩm giá trị cao, được sản xuất theo phương thức thân thiện với môi trường.

Trong quản lý tài nguyên nước, việc tích hợp chỉ thị đồng vị với số liệu hóa học và mô hình sẽ giúp nhận diện chính xác nguồn gốc, cơ chế gây mặn, từ đó hỗ trợ quản lý hiệu quả hơn, đặc biệt ở những khu vực ven biển chịu ảnh hưởng xâm nhập mặn. Với môi trường, kỹ thuật đồng vị là công cụ hữu hiệu để nghiên cứu ô nhiễm vi nhựa, giúp truy nguyên nguồn gốc và đánh giá tác động sinh học của vi nhựa trong hệ sinh thái.

Định hướng ứng dụng kỹ thuật hạt nhân trong công nghiệp, TS. Lê Đức Nguyên, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương), nhấn mạnh ĐBSCL cần thúc đẩy ứng dụng chiếu xạ trong chế biến và bảo quản nông – thủy sản, nhằm kéo dài thời gian bảo quản, đáp ứng kiểm dịch xuất khẩu và tiêu chuẩn bao gói quốc tế. Bên cạnh đó, kỹ thuật kiểm tra không phá hủy (NDT) cần được triển khai trong hạ tầng công nghiệp, logistics, cũng như trong các dự án năng lượng tái tạo để đánh giá chất lượng và tuổi thọ vật liệu, thiết bị điện gió, điện mặt trời.

Qua đó, ông đề xuất, cần rà soát, bổ sung và ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn phù hợp thông lệ quốc tế; xây dựng cơ chế ưu đãi thuế, hỗ trợ vốn, tiếp cận quỹ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo cho doanh nghiệp; ban hành hướng dẫn kỹ thuật an toàn bức xạ và an ninh hạt nhân. Nâng cấp các cơ sở NDT, soi chiếu, chụp cắt lớp, hệ điều khiển hạt nhân, kỹ thuật đánh đấu; hình thành trung tâm kiểm tra NDT đạt chuẩn quốc tế; khuyến khích đầu tư cơ sở chiếu xạ công nghiệp và xử lý chất thải bằng chùm electron gia tốc,…

Toàn cảnh hội thảo

Thông qua hội thảo, đây là dịp để trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất giải pháp thúc đẩy ứng dụng năng lượng nguyên tử của thành phố và vùng ĐBSCL; triển khai phổ biến, quán triệt sâu sắc các mục tiêu, định hướng của Quyết định 245/QĐ-TTg, khai thác những nội dung liên quan đến điện năng, lợi thế đặc thù của vùng; đánh giá khách quan, toàn diện về thực trạng ứng dụng năng lượng nguyên tử trong khu vực; thúc đẩy sự kết nối, hợp tác, chuyển giao công nghệ từ các viện, trường, doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, hội thảo được tổ chức không chỉ khẳng định vai trò của KH,CN,ĐMST&CĐS trong công cuộc đổi mới, mà còn là một dấu ấn quan trọng trong chuỗi hoạt động chào mừng 80 năm Quốc khánh 2/9, hướng tới xây dựng một Việt Nam phát triển, hiện đại và hội nhập.