Hội thảo diễn ra từ 8:30 đến 11:30, thu hút đông đảo chuyên gia, nhà khoa học và hơn 40 doanh nghiệp công nghệ số. Đây là hoạt động quan trọng góp phần chuẩn bị cho việc triển khai Luật Công nghiệp công nghệ số, được Quốc hội khóa XV thông qua ngày 14/6/2025 và có hiệu lực từ 01/01/2026.

Toàn cảnh Hội thảo

Tại hội thảo đại diện lãnh đạo Cục Công nghiệp CNTT - Bộ Khoa học và Công nghệ trình bày tóm tắt triển khai Luật Công nghệ số cơ bản như sau:

Theo tài liệu phổ biến do Bộ Khoa học và Công nghệ công bố, Việt Nam là quốc gia đầu tiên trên thế giới ban hành một đạo luật chuyên ngành về công nghiệp công nghệ số. Luật gồm 06 chương, 51 điều, định danh loạt khái niệm nền tảng như công nghệ số, công nghiệp công nghệ số, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, tài sản số…Luật thể chế hóa chủ trương tại Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; đồng thời khắc phục các vướng mắc trong tổ chức thực thi chính sách về công nghiệp CNTT nhiều năm qua. Luật Công nghệ số là hành lang pháp lý mới nhằm tạo ưu đãi vượt trội, môi trường thuận lợi và nguồn lực đủ mạnh để đưa Việt Nam trở thành một trong các trung tâm công nghiệp công nghệ số của khu vực và thế giới, phát triển các doanh nghiệp chiến lược trong lĩnh vực bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu và dịch vụ số.

Một trong những nội dung được các đại biểu quan tâm tại hội thảo là các chính sách thúc đẩy nghiên cứu – phát triển (R&D), hỗ trợ đổi mới sáng tạo và phát triển hạ tầng công nghiệp công nghệ số.

Luật quy định hoạt động R&D trong công nghệ số được hưởng mức ưu đãi cao nhất, đồng thời tổ chức, cá nhân được ưu tiên sử dụng trang thiết bị hiện đại tại các phòng thí nghiệm trọng điểm, khu ươm tạo công nghệ, trung tâm đổi mới sáng tạo. Nhà nước ưu tiên bố trí vốn xây dựng hạ tầng dùng chung như phòng thí nghiệm, cơ sở thiết kế – sản xuất thử nghiệm, trung tâm dữ liệu và khu công nghệ số tập trung.

Đặc biệt, để thúc đẩy hệ sinh thái sản phẩm Make in Vietnam, Luật cho phép: Doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn được hưởng ưu đãi trong lựa chọn nhà thầu; Nhà nước thực hiện đặt hàng nghiên cứu, sản xuất sản phẩm công nghệ số trọng điểm cho các dự án cấp Chính phủ hoặc dự án đặc thù; Dự án khởi nghiệp công nghệ số được hỗ trợ kinh phí trực tiếp từ ngân sách địa phương.

Các chuyên gia nhận định đây là bước chuyển căn bản, tạo cơ chế “kéo” thị trường và “đẩy” doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.

Nguồn nhân lực là một trong những chủ đề trọng tâm của hội thảo. Luật Công nghiệp công nghệ số lần đầu tiên xác lập cơ chế toàn diện, đồng bộ nhằm phát triển đội ngũ chuyên gia cho lĩnh vực đang cạnh tranh quyết liệt toàn cầu.

Theo nội dung Luật, nhân lực công nghệ số chất lượng cao được: Cấp thẻ tạm trú 5 năm và được gia hạn; Hưởng ưu đãi thuế thu nhập cá nhân; Có thể làm việc có thời hạn tại cơ quan nhà nước theo cơ chế linh hoạt; Được tiếp cận các chương trình hỗ trợ đào tạo, hợp tác quốc tế.

Đối với nhân tài công nghệ số, Luật cho phép áp dụng cơ chế tiền lương – thưởng cạnh tranh với thị trường quốc tế, hỗ trợ không gian làm việc – sinh sống, phương tiện đi lại, tài chính cho R&D, đồng thời ưu tiên tuyển dụng – bổ nhiệm.

Tại hội thảo, đại diện một doanh nghiệp công nghệ tại Cần Thơ cho rằng đây là "yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp Việt Nam giữ chân và thu hút chuyên gia giỏi", đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu nhân lực bán dẫn và AI tăng mạnh.

Luật dành riêng một chương cho công nghiệp bán dẫn – lĩnh vực được coi là “hạ tầng của hạ tầng số”. Nội dung tập trung vào phát triển chip bán dẫn có tính đột phá, liên kết với chuỗi toàn cầu trong các khâu nghiên cứu, thiết kế, đóng gói, kiểm thử; đồng thời khuyến khích đầu tư sản xuất nguyên liệu, vật liệu và thiết bị cho ngành bán dẫn với cơ chế đặc biệt ưu đãi đầu tư.

Nhiều đại biểu cho rằng Đồng bằng sông Cửu Long có thể tham gia vào chuỗi cung ứng thông qua phát triển các trung tâm thiết kế, thử nghiệm, đào tạo kỹ thuật cao – tận dụng lực lượng lao động trẻ, có tiềm năng tiếp cận ngành nghề mới.

Luật đặt nền tảng pháp lý cho việc phát triển AI có trách nhiệm, gồm: Nguyên tắc phát triển, triển khai hệ thống AI; Cơ chế quản lý AI có rủi ro cao; Yêu cầu nhận diện sản phẩm tạo bởi AI; Giao Chính phủ ban hành Chiến lược quốc gia về AI từng thời kỳ. Đây là nội dung được doanh nghiệp đặc biệt quan tâm, nhằm vừa khai thác tiềm năng của AI, vừa bảo đảm an toàn, bảo mật dữ liệu và quyền lợi người dùng.

Hội thảo ghi nhận nhiều ý kiến về nội dung tài sản số – lần đầu tiên được luật hóa. Luật đưa ra định nghĩa tài sản số, tài sản ảo, tài sản mã hóa, phân loại theo mục đích – công nghệ, đồng thời quy định quản lý các hoạt động tạo lập, lưu trữ, chuyển giao, xác lập quyền sở hữu, phòng chống rủi ro và bảo đảm an toàn – an ninh mạng.

Đại diện các địa phương cho rằng quy định mới giúp tháo gỡ khoảng trống pháp lý, tạo điều kiện phát triển kinh tế số nhưng vẫn kiểm soát được các hoạt động rủi ro.

Đại điện Cục CNCNTT, Sở KH&CN, các chuyên gia và doanh nghiệp chụp hình lưu niệm tại Hội thảo

Với tốc độ chuyển đổi số mạnh mẽ trong chính quyền và doanh nghiệp, thành phố Cần Thơ và các tỉnh ĐBSCL đang đứng trước yêu cầu phát triển công nghiệp công nghệ số nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, đặc biệt trong nông nghiệp công nghệ cao, logistics, fintech và dịch vụ công. Nhiều đại biểu đề xuất: Xây dựng khu công nghệ số tập trung tại Cần Thơ theo cơ chế phân cấp mới của Luật; Phát triển trung tâm dữ liệu vùng; Tăng cường chương trình đào tạo nhân lực bán dẫn – AI tại các trường ĐH; Khuyến khích doanh nghiệp địa phương tham gia R&D, thử nghiệm sản phẩm theo cơ chế sandbox.

Phát biểu tổng kết, đại diện Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin khẳng định chính sách về công nghiệp công nghệ số chỉ phát huy hiệu quả khi được doanh nghiệp, nhà khoa học và địa phương cùng góp ý, đồng hành triển khai.

Hội thảo tại Cần Thơ là bước quan trọng trong quá trình chuẩn bị điều kiện thi hành Luật Công nghiệp công nghệ số – đạo luật được kỳ vọng tạo động lực mới giúp nền kinh tế Việt Nam chuyển dịch mạnh mẽ sang mô hình tăng trưởng dựa trên khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và kinh tế số.

Phòng CNTT-VT-BC