Hoạt động KH&CN phát triển chưa xứng với tiềm năng
Ngày 19/1, tại Vĩnh Phúc, Bộ KH&CN đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2012 và triển khai kế hoạch công tác năm 2013.
Hoạt động KH&CN
phát triển chưa xứng với tiềm năng. (Ảnh minh họa) |
Báo cáo tại Hội nghị, thứ trưởng Chu Ngọc
Anh cho biết, mặc dù bối cảnh chung của nền kinh tế đất nước và hoạt động KH&CN
trong năm 2012 qua gặp nhiều khó khăn, thách thức nhưng tập thể lãnh đạo, cán
bộ công, viện chức của Bộ đã hoàn thành kế hoạch công tác năm 2012, góp phần
đưa hoạt động KH&CN phát triển mạnh mẽ.
Đầu tiên phải kể đến là “Đề án phát triển
KH&CN phục vụ sự nghiệp CNH và HĐH” trong điều kiện kinh tế thị trường và
định hướng xã hội chủ nghĩa được thông qua đã động viên tinh thần cộng đồng KH&CN
trong nước, trở thành kim chỉ nam của Đảng định hướng cho đường lối phát triển
KH&CN trong bối cảnh mới với nhiều cơ hội và thách thức.
Trước đó, “Chiến lược phát triển
KH&CN giai đoạn 2011-2020” cũng đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, xác
định rõ các mục tiêu, lộ trình phát triển các hướng KH&CN ưu tiên của Việt
Nam trong giai đoạn dài hạn 10 năm, là cơ sở quan trọng để Bộ KH&CN và các
Bộ, ngành địa phương hoạch định các kế hoạch phát triển KH&CN trung hạn và
hàng năm.
Hay như “Dự án Luật KH&CN” sửa đổi
nếu được thông qua vào kỳ họp tháng 5/2013 sẽ thể chế hóa đầy đủ và toàn diện
các đường lối đổi mới của Đảng về phát triển KH&CN trong Nghị Quyết Trung
ương 6 khóa XI được trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp tháng 10/2012.
Đặc biệt là “Đề án tiếp tục đổi mới
đồng bộ tổ chức, cơ chế quản lý, cơ chế hoạt động KH&CN” Bộ được giao nhiệm
vụ xây dựng, tập trung làm rõ các giải pháp cụ thể để đổi mới cơ chế quản lý
hoạt động KH&CN. Trong đó tập trung đổi mới phương thức đầu tư cơ chế tài
chính và chính sách đối với cán bộ KH&CN là các khâu còn nhiều vướng mắc
bất cập cản trở hoạt động KH&CN. Đề án đã được hoàn thiện và trình Thủ
tướng Chính phủ vào cuối năm 2012.
Bên cạnh đó, nhiều chương trình, đề án
quốc gia khác về phát triển KH&CN cũng đã được hoàn thành và trình Thủ
tướng Chính phủ phê duyệt trong năm 2012 như: Chương trình hỗ trợ phát triển
doanh nghiệp KH&CN và tổ chức KH&CN công lập thực hiện cơ chế tự chủ,
tự chịu trách nhiệm; Đề án nâng cao năng lực của Trung tâm ứng dụng tiến bộ KH&CN,
Trung tâm kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng thuộc các tỉnh thành phố trực
thuộc Trung ương; Đề án tăng cường năng lực nghiên cứu- triển khai và hỗ trợ kỹ
thuật phục vụ phát triển ứng dụng Năng lượng nguyên tử và đảm bảo an toàn an
ninh; Chương trình phát triển thị trường KH&CN…
Bên cạnh các kết quả đạt được nói
trên, thứ trưởng Chu Ngọc Anh cũng cho biết, nhìn chung hoạt động KH&CN vẫn
phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, chưa trở thành động lực phát triển
KH-XH. Tiềm lực KH&CN phát triển còn chậm. Hệ thống tổ chức KH&CN
chưa được quy hoạch thống nhất trong toàn quốc, phân bổ còn bất hợp lý giữa các
vùng miền, hiệu quả hoạt động chưa cao.
Chất lượng và năng lực của đội ngũ cán
bộ KH&CN còn hạn chế. Cơ chế, chính sách thu hút, đãi ngộ, sử dụng cán bộ
KH&CN chưa tạo động lực cống hiến và phát huy năng lực sáng tạo của đội ngũ
trí thức KH&CN, nhất là người có trình độ cao, tài năng trẻ và người việt ở
nước ngoài.
Ngoài ra, nguồn lực đầu tư cho KH&CN
vẫn chủ yếu từ nguồn ngân sách nhà nước, chưa huy động được các nguồn lực xã
hội, đặc biệt là khu vực doanh nghiệp quan tâm đầu tư cho hoạt động
đổi mới và chuyển giao công nghệ.
Cơ chế quản lý hoạt động KH&CN
chưa đáp ứng yêu cầu, công tác xây dựng quy hoạch, kế hoạch chưa hợp lý, chưa gắn
với yêu cầu phát triển KT-XH. Cơ chế tài chính trong KH&CN còn nhiều bất
hợp lý, chậm đổi mới…
Để giải quyết tình trạng trên, năm
2013 Bộ KH&CN sẽ tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, đồng bộ cơ chế quản lý, tổ chức
hoạt động KH&CN; Tiếp tục triển khai các định hướng nhiệm vụ KH&CN chủ
yếu và phát huy, tăng cường tiềm lực KH&CN quốc gia; Phát triển thị trường
KH&CN và đẩỷ mạnh đổi mới công nghệ trong các doanh nghiệp; Tăng cường hiệu
quả hoạt động tiêu chuẩn đo lường chất lượng bảo hộ và thực thi quyền SHTT;
Thúc đẩy ứng dụng NLNT, an toàn bức xạ hạt nhân phục vụ phát triển KT-XH và
phát triển bền vững đất nước; Đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế về KH&CN.