Công nghệ CAS - bước đột phá trong bảo quản thực phẩm

Gỡ khó cho nền nông nghiệp

Trong những năm qua, sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc nhưng vẫn thiếu tính bền vững làm cho nông sản, thủy hải sản xuất khẩu bị yếu thế khi ra thị trường thế giới. Phần lớn các sản phẩm rau quả của Việt Nam được sử dụng dưới dạng tươi sống với năng lực chế biến chỉ khoảng 200.000 tấn/năm (2% sản lượng), chủ yếu là các loại rau quả đóng hộp, nước quả đóng lon. Tổn thất sau thu hoạch đối với nông sản ở Việt Nam khoảng hơn 25%, đối với các loại quả và hơn 30% đối với các loại rau, 15-20% đối với các loại lương thực khác.

Ở nước ta, đã có một số kỹ thuật được sử dụng bảo quản nông sản, thực phẩm tươi như bảo quản bằng nhiệt độ cao, nhiệt độ thấp, hóa chất không độc hại, chiếu xạ,… nhưng đều ở mức độ quy mô nhỏ, chưa mang tính phổ biến. Việc bảo quản các loại nông sản, thực phẩm tươi bằng làm lạnh thông thường chỉ có thể giúp nông sản, thực phẩm tươi trong một thời gian nhất định. Muốn bảo quản sản phẩm lâu hơn và giữ được chất lượng thì phải kết hợp bảo quản lạnh với các công nghệ mới tiên tiến như điều chỉnh độ ẩm môi trường hoặc kết hợp với tác nhân tạo trường điện từ, sóng âm…

Đột phá từ công nghệ mới

Theo ông Trần Ngọc Lân, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển vùng (Bộ Khoa học - Công nghệ), người phụ trách dự án, CAS là công nghệ hoạt động theo nguyên lý kết hợp giữa đông lạnh nhanh ở nhiệt độ - 45oC với từ trường, đối tượng được đông lạnh là hải sản, nông sản, thực phẩm... Các nhà khoa học Nhật Bản đã chứng minh trong thực tế, sau từ 1 đến 2 năm, thậm chí là 10 năm tùy theo sản phẩm, thực phẩm sau khi bảo quản có chất lượng tươi ngon đạt 99,7% so với khi mới thu hoạch, giữ nguyên được cấu trúc, hương, vị, màu sắc và dinh dưỡng. Tức là hôm nay đưa vào bảo quản con cá, con tôm, quả vải, quả quýt, cây nấm..., 1, 2 năm sau vẫn như mới. Trong khi ở Việt Nam, hoa quả đã qua thuốc bảo quản cũng chỉ để được cùng lắm 2 tháng. Gạo sau 1-2 năm bị mủn. Còn ở Nhật, hoa quả tối đa 5 năm, gạo 10 năm vẫn y nguyên.

“Mong muốn của chúng tôi là công nghệ CAS sẽ góp phần vào công cuộc đổi mới lĩnh vực công nghệ sau thu hoạch nhằm giải một trong các bài toán khó của phát triển nông nghiệp hàng hóa, đó là bảo quản tươi hải sản và nông sản nhiệt đới Việt Nam để xuất khẩu và phục vụ dân sinh”, ông Lân cho biết.

Ông Norio Owada, Chủ tịch Tập đoàn ABI (Nhật Bản), đồng thời là nhà sáng chế độc quyền công nghệ CAS cho biết: “Tôi mong muốn công nghệ CAS được chuyển giao vào Việt Nam sẽ giúp người làm nông nghiệp, ngư dân, hay những người chăn nuôi gia súc có cuộc sống tốt hơn. Hoa quả xuất khẩu, nếu không có kỹ thuật bảo quản sẽ chóng hỏng, giá thành sẽ thấp. Khi Việt Nam sử dụng công nghệ của chúng tôi, các bạn có thể xuất khẩu nguyên liệu hay sản phẩm ra các nước trong khu vực và nhiều nước khác trên thế giới với giá thành cao hơn”.

Thời gian tới, Trung tâm công nghệ CAS sẽ hợp tác nghiên cứu ứng dụng, trao đổi công nghệ CAS với các viện nghiên cứu, trường đại học có liên quan đến bảo quản chế biến nông sản, hải sản, thực phẩm, và y học để sử dụng có hiệu quả thiết bị và công nghệ CAS vào các lĩnh vực./.